“Dështim katastrofik”: Si Biden e inkurajoi Izraelin të sulmonte Libanin!

Një javë përpara se qeveria izraelite të lëshonte një breshëri sulmesh në Liban – duke vrarë afro 500 njerëz në një ditë të vetme – Shtetet e Bashkuara dërguan një diplomat në Izrael me qëllimin e deklaruar për të promovuar de-përshkallëzimin.

Amos Hochstein, i dërguari i presidentit amerikan Joe Biden, zbarkoi në rajon më 16 shtator me qëllim që të parandalonte shkëmbimet e përditshme të zjarrit në kufirin Izrael-Liban midis grupit libanez Hezbollah dhe forcave izraelite, që të çonin në luftë gjithëpërfshirëse.

Por një ditë pas mbërritjes së Hochstein, pajisjet e komunikimit të lidhura me Hezbollahun u shpërthyen në të gjithë Libanin, duke vrarë dhe plagosur mijëra në një sulm që besohet gjerësisht se ishte kryer nga Izraeli. Do të pasonin sulme të mëtejshme.

Khaled Elgindy, një bashkëpunëtor i lartë në Institutin e Lindjes së Mesme, tha se koha e vizitës së Hochstein dhe sulmet pasuese izraelite në Liban nxjerrin në pah një model të liderëve izraelitë që sfidojnë atë që administrata Biden thotë se dëshiron të bëjë aleati i saj kryesor.

“Është pikërisht ajo që ka ndodhur në 12 muajt e fundit: Ata [izraelitët] e dinë se çdo paralajmërim i vetëm nga administrata është injoruar – në mënyrë eksplicite dhe të prerë, në mënyrë të përsëritur – dhe nuk ka pasur kurrë një pasojë”, tha ai për Al Jazeera.

Të premten, Izraeli bombardoi një ndërtesë në periferitë jugore të Bejrutit, duke vrarë një komandant të lartë të Hezbollahut, si dhe dhjetëra njerëz të tjerë, duke përfshirë disa fëmijë. Të shtënat përtej kufirit Izrael-Liban më pas arritën lartësi të reja.

Dhe të hënën, ushtria izraelite nisi sulmet në të gjithë Libanin – duke vrarë të paktën 492 njerëz, duke përfshirë shumë gra dhe fëmijë – në një nga ditët më vdekjeprurëse në historinë e vendit.

Elgindy dhe ekspertë të tjerë thanë se mbështetja e pakushtëzuar e SHBA-së për Izraelin, së bashku me dështimin e Uashingtonit për të siguruar një armëpushim në Gaza, e ka inkurajuar vendin të shpallë një luftë të dukshme të gjithanshme në Liban – dhe e ka shtyrë rajonin në buzë të një humnere.

“Është një dështim katastrofik i një politike,” tha Elgindy.

“Çdo aspekt i politikës së administratës ka qenë një dështim – nga ai humanitar, në atë diplomatik, në moral, në ligj, në atë politik – në çdo mënyrë të mundshme”.

Lufta e Gazës

Në fillim të luftës izraelite në Gaza, Biden – një mbështetës i vendosur i Izraelit – tha se parandalimi i një lufte rajonale ishte një përparësi kryesore e administratës së tij.

Megjithatë, Shtetet e Bashkuara kanë vazhduar të ofrojnë mbështetje të palëkundur diplomatike dhe ushtarake për Izraelin, pavarësisht paralajmërimeve se dhuna në Gaza rrezikonte të përhapej në pjesën tjetër të Lindjes së Mesme.

Në të vërtetë, ekspertët kanë vënë në dukje se konflikti në Liban është një zgjatje e luftës në Gaza, e cila ka vrarë më shumë se 41,400 palestinezë deri më sot dhe nuk tregon asnjë shenjë zbutjeje.

Hezbollahu filloi të kryejë sulme kundër objektivave ushtarake në veri të Izraelit dhe zonave kufitare të diskutueshme që Libani i pretendon si të tijat menjëherë pasi ofensiva izraelite në Gaza filloi në fillim të tetorit të vitit të kaluar.

Grupi libanez ka argumentuar se fushata e tij synon të bëjë presion mbi Izraelin që t’i japë fund luftës së tij kundër palestinezëve, duke këmbëngulur se një armëpushim në Gaza është e vetmja mënyrë për t’i dhënë fund armiqësive.

Izraeli u përgjigj duke bombarduar fshatrat libaneze dhe duke synuar luftëtarët e Hezbollahut përtej kufirit dhe u përpoq të shkëputte tensionet me Hezbollahun nga situata në Gaza.

Ndërsa Uashingtoni ka ndihmuar në sponsorizimin e bisedimeve të armëpushimit në Gaza, në përpjekje për të siguruar një marrëveshje që do t’i jepte fund luftës dhe do të çonte në lirimin e robërve izraelitë, përpjekjet duket se kanë ngecur mes raporteve që kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu po i prish bisedimet.

Biden ka pranuar se Netanyahu nuk po bën mjaftueshëm për të finalizuar një marrëveshje, por administrata e tij ka bërë pak për t’i bërë presion liderit izraelit për të ndryshuar pozicionin e tij. Në vend të kësaj, SHBA vazhdon të furnizojë Izraelin me miliarda dollarë armë për të vazhduar luftën.

James Zogby, president i Institutit Arabo-Amerikan, tha se administrata Biden ka qenë një “mundësues pasiv” i Netanyahut, i cili dëshiron të parandalojë një marrëveshje armëpushimi për të qetësuar partnerët e tij të koalicionit të qeverisë së ekstremit të djathtë dhe për të siguruar mbijetesën e tij politike.

“Administrata [Biden] e di këtë, ose duhet ta dijë këtë”, tha Zogby për Al Jazeera. “Nëse nuk e dinë, turp për ta. Nëse ata e dinë këtë dhe lejojnë të ndodhë gjithsesi, atëherë turp i dyfishtë për ta”.

Përshkallëzimi në Liban, shtoi Zogby, “nuk mund të shkojë askund përveç jugut – me fjalë të tjera, keq. Dhe është në duart e administratës”.

Osamah Khalil, një profesor historie në Universitetin e Sirakuzës, vuri gjithashtu në pikëpyetje sinqeritetin e përpjekjeve diplomatike të administratës demokrate, duke thënë se ato kanë qenë për konsum politik të brendshëm në prag të zgjedhjeve në SHBA.

“E gjithë kjo ishte negociata për hir të negociatave, veçanërisht pasi lufta u bë gjithnjë e më e papëlqyeshme”, tha Khalil për Al Jazeera.

Përshkallëzimi i Libanit

Përtej mbështetjes së tyre të pakompromis për luftën e Izraelit në Gaza, Biden dhe ndihmësit e tij kanë qenë në një linjë pothuajse të plotë me qasjen e Netanyahut ndaj Libanit.

Ndërsa përleshjet midis ushtrisë izraelite dhe Hezbollahut zhvendosën dhjetëra mijëra njerëz në të dy anët e të ashtuquajturës Vija Blu që ndan Libanin dhe Izraelin, konflikti u përmbajt kryesisht në zonën kufitare për muaj të tërë.

Më pas, në janar, Izraeli kreu sulmin e tij të parë ajror në Bejrut në vite, duke vrarë zyrtarin e Hamasit Saleh al-Arouri në kryeqytetin libanez.

Pavarësisht thirrjeve të saj për de-përshkallëzimin, Shtëpia e Bardhë duket se e mirëpret sulmin, duke thënë se Izraeli ka një “të drejtë dhe përgjegjësi” për të ndjekur udhëheqësit e Hamasit. Sulmet e mëtejshme izraelite morën një reagim të ngjashëm nga Uashingtoni.

Administrata Biden ishte gjithashtu e heshtur kur pajisjet e komunikimit me valë shpërthyen në të gjithë Libanin gjatë dy ditëve javën e kaluar, duke vrarë dhjetëra dhe duke plagosur mijëra, përfshirë fëmijë, gra dhe mjekë.

Shtetet e Bashkuara kanë refuzuar të pranojnë se Izraeli qëndron pas sulmit dhe Shtëpia e Bardhë dhe Departamenti i Shtetit nuk i kanë dënuar shpërthimet, për të cilat ekspertët ligjorë kanë thënë se ka të ngjarë të shkelin ligjin ndërkombëtar humanitar.

I vetmi koment i administratës Biden që lidh Izraelin me sulmin erdhi nga e dërguara e SHBA-së për të luftuar antisemitizmin, Deborah Lipstadt, e cila dukej se po festonte masakrën e shkaktuar nga shpërthimet.

Gjatë një ngjarjeje në Këshillin izraelito-amerikan, Lipstadt u pyet nëse Izraeli perceptohet si më i dobët pas sulmit të Hamasit në vend më 7 tetor. Ajo u përgjigj: “A do një biper?”

“Përshkallëzim për të de-përshkallëzuar”

Formalisht, qeveria amerikane vazhdon të thotë se nuk dëshiron përshkallëzim dhe se po punon për të parandaluar një konflikt më të gjerë.

Të hënën, ndërsa Izraeli nisi fushatën e tij të zgjeruar të bombardimeve në Liban, duke e shtyrë Hezbollahun të lëshonte qindra raketa në objektiva thellë brenda Izraelit, Pentagoni theksoi se nuk beson se rritja e dhunës mund të quhet luftë rajonale.

“Unë nuk mendoj se kemi arritur në atë pikë,” u tha gazetarëve zëdhënësi i Pentagonit Pat Ryder. “Dua të them, ajo që ju nuk shihni është se shumë kombe kryejnë operacione kundër njëri-tjetrit në rajon dhe operacione të zgjatura dhe të qëndrueshme”.

Komentet e Ryder erdhën vetëm disa ditë pasi faqja e lajmeve amerikane Axios citoi zyrtarë të paidentifikuar amerikanë të thoshin se ata mbështesin “de-përshkallëzimin përmes përshkallëzimit” të Izraelit në Liban.

Sipas Elgindy, i Institutit të Lindjes së Mesme, SHBA po refuzon të bëjë presion ndaj Izraelit për të arritur qëllimet e politikës së vetë, kështu Uashingtoni që po përpiqet të ndryshojë narrativën në vend të kësaj.

Ai e krahasoi refuzimin e Uashingtonit për të njohur bombardimet izraelite të Libanit si një luftë rajonale me këmbënguljen e administratës Biden se pushtimi i Izraelit në qytetin jugor të Gazës, Rafah, të cilin Biden e kishte paraqitur si një vijë të kuqe, nuk ishte një ofensivë e madhe.

“Uashingtoni është i vetmi aktor që mund të vendosë çdo lloj kufizimi ndaj Izraelit dhe ata vazhdimisht refuzojnë ta bëjnë atë”, tha Elgindy për Al Jazeera.

“Ata refuzojnë ta bëjnë këtë për çështjen humanitare, për vrasjen e civilëve, për armëpushimin. Pra, ata nuk do ta bëjnë as për të parandaluar një luftë rajonale. Ata thjesht vazhdojnë të zhvendosin shtyllat. Ata do të ripërcaktojnë përshkallëzimin rajonal për të nënkuptuar diçka tjetër.”

Elgindy shtoi se nëse do të ishin vrarë 500 izraelitë – si gati 500 personat që u vranë në Liban në një ditë të vetme këtë javë – një sulm i tillë do të shihej si një akt i pagabueshëm lufte.

Zogby, i Institutit Arabo-Amerikan, tha se ndryshimi në përgjigje mund t’i atribuohet një fakti të thjeshtë: SHBA thjesht nuk i sheh jetët arabe dhe izraelite si të barabarta. “Jetët tona thjesht nuk kanë aq rëndësi.” /Al Jazeera/ alfax.mk/