Zyrtarja ukrainase: Firmat turke mund të luajnë rol në rindërtimin e Ukrainës

Ukraina kërkon investime dhe kompanitë turke mund të luajnë një rol në procesin e rindërtimit dhe rimëkëmbjes së vendit, tha të martën zëvendëskryeministrja e parë dhe ministrja e Ekonomisë Yuliia Svyrydenko, raporton Anadolu.

Duke folur në një tryezë të rrumbullakët në kryeqytetin Ankara në selinë e Unionit të Dhomave dhe Bursave të Turqisë, Svyrydenko tha se Türkiye i qëndroi pranë vendit të saj në kohë nevoje dhe ofroi mbështetje në shumë fusha, nga ndihma humanitare deri te Korridori i Drithërave.

Ajo tha se pavarësisht luftës, partneriteti ekonomik mes dy vendeve ka mbetur i fortë dhe se eksportet e drithit dhe hekurit dhe çelikut janë të rëndësishme për ta.

Ajo theksoi rëndësinë e kompanive turke, duke thënë se “për shembull, Bayraktar është një markë e njohur edhe nga fëmijët tanë”.

“Kompanitë turke janë partnerë të rëndësishëm dhe strategjikë për ne. Shpresojmë që ju të luani një rol të madh në rimëkëmbjen dhe rindërtimin e Ukrainës”, shtoi Svyrydenko.

Duke theksuar se prodhimi në vendin e tyre ka vazhduar edhe përkundër luftës në tri vitet e fundit, ajo tha se kompanitë turke nuk u larguan nga vendi gjatë kësaj periudhe dhe vazhduan punën e tyre.

Svyrydenko tha se Ukraina ka burime kritike si litium, titan, uranium dhe mangan dhe se vendi dëshiron të investojë në përpunimin e këtyre lëndëve të para.

Fusha e mbrojtjes dhe ajo e bujqësisë

Duke thënë se industria e mbrojtjes është rritur gjashtëfish vitin e kaluar, Svyrydenko vuri në dukje: “Ne do të luftojmë për të drejtat e secilit investitor deri në fund”.

“Sipas Bankës Botërore, ka një humbje prej 500 miliardë dollarësh. Prandaj, Ukraina ka nevojë për investime të mëdha dhe kompanitë turke kanë një mundësi në këtë rimëkëmbje dhe rindërtim”, tha ajo.

Ukraina synon të përfitojë nga ekspertiza, njohuritë dhe përvoja inxhinierike e firmave turke, shtoi zyrtarja e lartë ukrainase.

Ndërkaq, ministri ukrainas i Politikës Agrare dhe Ushqimit, Vitaliy Koval, tha se kompanitë turke dhe ukrainase po punojnë së bashku në vendin e tij dhe Türkiye është partneri i katërt më i madh i Ukrainës në tregti dhe produkte bujqësore.

Megjithëse shumë fermerë po shërbejnë si ushtarë, vendi vazhdon të prodhojë në mënyrë të qëndrueshme në sektorin bujqësor, vuri në dukje Koval.

“Do të doja të ftoja kompanitë turke të bashkëpunojnë. Sigurisht që mund të bëjmë shumë”, tha ai.

“Sidomos në bujqësi, në përpunimin e produkteve bujqësore. Ne mund të krijojmë partneritete shumë të mira duke përfituar nga informacioni juaj i tregut, aksesi në financa, teknologjitë dhe përvoja juaj”, theksoi Koval.

Koval deklaroi se Ukraina ka potencial serioz për të rritur prodhimin e perimeve. Aktualisht, importet e perimeve të Ukrainës janë rreth 500 milionë dollarë, shumica e të cilave vijnë nga Turqia.

“Mund të bëjmë shumë edhe në përpunimin e drithit, duke e kthyer në miell”, tha ai.

“Këto prodhime po rriten gjithashtu. Ju mund të mbështesni zgjerimin e kësaj në partneritet me Ukrainën”, shtoi ministri ukrainas.

Turqia është e gatshme të marrë pjesë në procesin e rimëkëmbjes

Nga ana tjetër, ministri turk i Tregtisë, Ömer Bolat, tha se vëllimi i tregtisë dypalëshe i dy vendeve ka arritur në 6,2 miliardë dollarë vitin e kaluar dhe Marrëveshja e Tregtisë së Lirë Türkiye-Ukrainë mund ta rrisë këtë shumë në 10 miliardë dollarë në një kohë të shkurtër.

Marrëdhëniet ekonomike mes vendeve po rriten dita-ditës, tha ai, duke shtuar se Türkiye ka mbështetur dhe do të vazhdojë të mbështesë integritetin territorial, pavarësinë dhe sovranitetin e Ukrainës në çdo platformë.

Duke thënë se Turqia e lidhi Ukrainën me botën me Iniciativën e Drithërave të Detit të Zi të nënshkruar në vitin 2022, Bolat tha: “Ne vazhdojmë punën tonë me përpikëri për të minimizuar dëmtimin në marrëdhëniet tona ekonomike nga kushtet e shkaktuara nga lufta”.

“Pavarësisht kushteve të luftës, vitin e kaluar e mbyllëm vëllimin e tregtisë dypalëshe midis Turqisë dhe Ukrainës me 6,2 miliardë dollarë. Shpresojmë që Marrëveshja e Tregtisë së Lirë Türkiye-Ukrainë e nënshkruar në shkurt 2022 të hyjë në fuqi brenda një kohe të shkurtër”, tha ai.

Turqia ka përfunduar proceset e miratimit të brendshëm dhe me përfundimin e proceseve të miratimit të brendshëm në Ukrainë, marrëveshja do të hyjë në fuqi, vuri në dukje ai.

Duke iu referuar rëndësisë së investimeve të ndërsjella mes dy vendeve, Bolat tha se “Turqia ka afërsisht 3,5 miliardë dollarë investime në Ukrainë, ndërsa Ukraina ka afërsisht 16 milionë dollarë investime në vendin tonë”.

Bolat vuri në dukje se kontraktorët turq kanë marrë një rol udhëheqës në ndërtimin e Ukrainës pasi vendi fitoi pavarësinë e tij dhe raportoi se sektori ka kryer 329 projekte me vlerë rreth 10 miliardë dollarë deri më tani.

Duke deklaruar se kompanitë turke janë të gatshme të ofrojnë të gjitha llojet e mbështetjes në rindërtimin e infrastrukturës dhe superstrukturës së Ukrainës, ai tha: “Me përvojën e kompanive tona, ne do të bëjmë çmos për rindërtimin e Ukrainës në periudhën e pasluftës”.

Rifat Hisarcıklıoğlu, president i Unionit të Dhomave dhe Bursave të Turqisë (TOBB), tha se bota turke e biznesit dëshiron të kontribuojë në procesin e rindërtimit të Ukrainës me projekte konkrete.

Ai tha se bashkëpunimi midis Turqisë dhe Ukrainës është zhvilluar që kur Ukraina fitoi pavarësinë e saj.

Duke theksuar se ka marrëdhënie shumë të mira mes liderëve të dy vendeve, ai tha se si botë e biznesit, mbështesin integritetin territorial, pavarësinë dhe sovranitetin e Ukrainës.