Historiani izraelit Ilan Pappe: Kjo është faza e fundit e sionizmit

Mëngjesin e ftohtë të së shtunës në Kopenhagë, Ilan Pappe po ngrohej në një sallë kinemaje, duke biseduar dhe bërë shaka në arabisht të rrjedhshëm me një nga organizatorët e një konference ku ai do të fliste, ndërsa pinte kafe të zezë nga një filxhan letre.
Ndryshe nga izraelitët e tjerë, Pappe tha se mësoi gjuhën “e të kolonizuarve” duke kaluar kohë në Palestinë, rrethuar nga miq palestinezë dhe duke ndjekur mësime formale të arabishtes.
Qindra akademikë, zyrtarë, aktivistë të të drejtave ndërkombëtare dhe danezë të zakonshëm të tronditur nga gjenocidi i Izraelit ndaj palestinezëve në Gaza morën pjesë në ngjarjen e organizuar nga Rrjeti Evropian Palestinez në kryeqytetin danez.
Grupi u themelua së fundmi dhe anëtarët e tij përfshijnë danezë me origjinë palestineze.
Pappe më pas u tha pjesëmarrësve se që nga shpërthimi i luftës së fundit të Izraelit në Gaza, ai është tronditur nga reagimi i Evropës.
“Ndaj pozicionit të Evropës ndaj kësaj situate ndajmë të gjithë një ndjenjë befasie,” tha ai në skenë. “Evropa, që pretendon të jetë një model qytetërimi, ka injoruar gjenocidin më të transmetuar të kohëve moderne.”
Në prapaskenë, Al Jazeera intervistoi Ilan Pappe-n, 70-vjeç, një historian i njohur izraelit, autor dhe profesor, i cili ka kaluar pjesën më të madhe të jetës duke luftuar për të drejtat e palestinezëve. Ai foli për sionizmin, solidaritetin dhe ndikimin e politikës amerikane në Gaza.
Al Jazeera: Ju keni thënë prej kohësh se mjetet e sionizmit përfshinin kapjen e tokave dhe dëbimet. Çfarë faze të sionizmit po përjetojmë aktualisht?
Ilan Pappe: Ne jemi në një fazë që mund të quhet neo-sionizëm. Vlerat e vjetra të sionizmit tani janë më ekstreme dhe më agresive sesa ishin më parë. Kjo gjeneratë e re udhëheqëse po përpiqet të përfundojë atë që filloi në vitin 1948: marrjen nën kontroll të plotë të Palestinës historike dhe eliminimin e sa më shumë palestinezëve.
Në të njëjtën kohë, kjo udhëheqje po krijon një perandori të re izraelite, që synon të frikësojë apo të respektohet nga fqinjët dhe të zgjerohet përtej kufijve historikë të Palestinës.
Historikisht, unë mendoj se kjo është faza e fundit e sionizmit. Lëvizjet ideologjike koloniale, në fazën e tyre të fundit, bëhen më ambicioze dhe të pamëshirshme, por zakonisht pikërisht atëherë fillon edhe rënia dhe kolapsi i tyre.
Al Jazeera: Jemi disa ditë larg nga një peizazh i ri politik, me Donald Trump që kthehet në Shtëpinë e Bardhë për një mandat të dytë. Me Elon Musk, një përkrahës i madh i politikave izraelite, që ndikon fuqishëm në mediat sociale, si mendoni se do të ndikojë presidenca në Izrael? A do të vazhdojë lufta në Gaza?
Pappe: Është shumë e vështirë të shohësh diçka pozitive gjatë një mandati të dytë të Trump në detyrë, sidomos me shoqërinë e tij me Elon Musk.
E ardhmja e Izraelit dhe e sionizmit lidhet ngushtë me të ardhmen e Amerikës.
Nuk mendoj se të gjithë amerikanët janë mbështetës të Trump-it apo të Elon Musk-ut, por kam frikë se nuk ka shumë që mund të bëhet për dy apo tre vitet e ardhshme.
E vetmja gjë pozitive është që liderët populistë si Trump dhe personalitete të çrregullta si Musk kanë tendencën të dështojnë. Ata do të rrëzojnë me vete ekonominë dhe pozitën ndërkombëtare të Amerikës.
Në afat të gjatë, kjo mund të çojë në më pak përfshirje të Amerikës në Lindjen e Mesme, dhe për mua, një skenar ku ka minimalisht përfshirje amerikane është një skenar pozitiv.
Lindja e Mesme ka nevojë për ndërhyrje ndërkombëtare, jo vetëm për Palestinën, por për të gjithë rajonin arab. Por kjo ndërhyrje duhet të vijë nga Jugu Global, jo nga Veriu Global, i cili ka lënë një trashëgimi të tillë që shumë pak njerëz e konsiderojnë një ndërmjetës të ndershëm.
Jam shumë i shqetësuar për afatin e shkurtër. Nuk shoh forca që mund të ndalojnë katastrofat e menjëhershme që na presin. Por në një perspektivë më të gjerë, mendoj se jemi në fundin e një kapitulli shumë të keq për njerëzimin, jo në fillimin e tij.
Al Jazeera: Aktualisht ka negociata për armëpushim. Kur mendoni se Palestina do të gëzojë paqe?
Pappe: Nuk e di, por mendoj se edhe një armëpushim në Gaza nuk është fundi, për fat të keq, për shkak të gjenocidit. Shpresoj që do të ketë mjaftueshëm fuqi për ta ndaluar, ose të paktën për ta kufizuar.
Në afat të gjatë, mund të shoh një proces të gjatë. Po flas për 20 vjet, por mendoj se jemi në fillimin e këtij procesi.
Është një proces i dekolonizimit të një projekti kolonial vendosës. Kjo mund të ndodhë në dy mënyra. Nga historia e dimë që dekolonizimi mund të jetë shumë i dhunshëm dhe nuk prodhon gjithmonë një regjim më të mirë, ose mund të jetë një mundësi për të ndërtuar diçka shumë më të mirë, një situatë ku të gjithë përfitojnë, si njerëzit, ashtu edhe rajoni.
Al Jazeera: Për palestinezët dhe shumë vëzhgues, duket sikur bota po qëndron indiferente ndërsa Izraeli zgjerohet dhe kryen gjenocid me pandëshkueshmëri.
Pappe: Një fazë e fundit nga pikëpamja historike është një proces i gjatë. Nuk është një proces i menjëhershëm. Pyetja nuk është nëse do të ndodhë, por kur. Dhe sigurisht që mund të zgjasë.
Ka zhvillime rajonale dhe globale që lejojnë që kjo fazë të vazhdojë, siç janë ngritja e politikanëve populistë si Trump, fuqia e korporatave shumëkombëshe, rritja e fashizmit të ri në Evropë, ose niveli i korrupsionit në disa vende arabe. Të gjitha këto krijojnë një aleancë globale që i mundëson Izraelit të bëjë atë që bën.
Por ekziston një aleancë tjetër. Nuk ka të njëjtën fuqi, por është e përhapur dhe e lidhur me shumë luftëra të tjera kundër padrejtësive.