Konflikti Izrael-Iran: Ç’janë raketat balistike dhe sa larg mund të arrijnë ato?

Në përgjigje të sulmeve izraelite ndaj vendeve të tij bërthamore dhe figurave të larta ushtarake, Irani lëshoi ​​qindra raketa balistike drejt Izraelit, disa prej të cilave goditën objektiva në tokë.

Edhe pse Izraeli interceptoi shumë nga raketat që po vinin, disa prej tyre depërtuan në mbrojtjet e tij, duke shkaktuar dëme dhe viktima të konsiderueshme, duke përfshirë goditje në qendër të Tel Avivit dhe zona të tjera.

Madhësia e saktë e arsenalit të raketave balistike të Iranit është e paqartë, por konsiderohet si një nga më të mëdhenjtë dhe më të përparuarit në rajon.

Al Jazeera analizon se si funksionojnë raketat balistike dhe si përdoren ato në konfliktin aktual.

Si funksionojnë raketat balistike?

Raketat balistike janë armë me rreze të gjatë veprimi të projektuara për të transportuar koka luftarake konvencionale ose bërthamore, duke ndjekur një trajektore balistike, ose të lakuar.

Të lëshuara duke përdorur motorë të fuqishëm raketash, këto raketa lëshohen në atmosferën e sipërme ose edhe në hapësirë, duke udhëtuar me shpejtësi tepër të larta. Pasi motorët e tyre fiken, raketa ndjek një trajektore të paracaktuar, duke hyrë përsëri në atmosferën e Tokës në një zbritje të pjerrët para se të godasë objektivin e saj.

Sa larg mund të fluturojnë?

Raketat balistike mund të udhëtojnë nga disa qindra kilometra deri në të paktën 10,000 kilometra nëpër kontinente.

Raketat balistike klasifikohen në bazë të rrezes së tyre të veprimit:

Raketat balistike me rreze veprimi në fushëbetejë (BRBM) – më pak se 200 km

Raketat balistike me rreze veprimi të shkurtër (SRBM) – më pak se 1,000 km

Raketat balistike me rreze veprimi të mesme (MRBM/IRBM) – midis 1,000 km dhe 3,500 km

Raketat balistike me rreze veprimi të gjatë (LRBM) – midis 3,500 km dhe 5,500 km

Raketat balistike ndërkontinentale (ICBM) – më shumë se 5,500 km

Çfarë shpejtësie mund të arrijnë?

Raketat balistike udhëtojnë me shpejtësi jashtëzakonisht të larta, duke u lejuar atyre të mbulojnë mijëra kilometra vetëm në pak minuta.

Shpejtësia me të cilën ato udhëtojnë matet në Mach, një njësi ekuivalente me shpejtësinë e zërit; për shembull, Mach 5 do të thotë pesë herë shpejtësia e zërit.

Disa raketa balistike, zakonisht me rreze të shkurtër veprimi, arrijnë shpejtësi supersonike (më shpejt se Mach një, ose rreth 1,225 kilometra në orë), ndërsa të tjera, zakonisht raketa me rreze të gjatë veprimi, mund të udhëtojnë me shpejtësi hipersonike – më shpejt se Mach pesë (6,125 km/orë).

Sa kohë u duhet raketave iraniane për të arritur Izraelin?

Distanca midis Iranit dhe Izraelit është rreth 1,300 km deri në 1,500 km. Raketat balistike nga Irani që udhëtojnë me shpejtësi Mach 5 mund të arrijnë në Izrael në rreth 12 minuta, megjithëse koha e saktë varet nga lloji i raketës dhe vendi i lëshimit.

Pse raketat balistike janë të vështira për t’u kapur?

Ajo që i bën raketat balistike veçanërisht të rrezikshme është kombinimi i tyre i rrezes së gjatë, shpejtësisë së lartë dhe vështirësisë në kapjen e tyre.

Rruga e tyre e shpejtë dhe e lartë e fluturimit u jep sistemeve mbrojtëse pak kohë për të reaguar, dhe sapo të rihyjnë në atmosferë, ato zbresin edhe më shpejt, duke e bërë kapjen edhe më të vështirë. Disa raketa përdorin gjithashtu karrem ose kundërmasa të tjera për të mashtruar radarët dhe mbrojtjen nga raketat, duke i bërë ato më të vështira për t’u kapur.

Cili është ndryshimi midis raketave balistike dhe raketave lundruese?

Irani ka përdorur gjithashtu raketa lundruese kundër Izraelit. Ndryshe nga raketat balistike, raketat lundruese fluturojnë ulët dhe në mënyrë të qëndrueshme, si dronët, gjë që i ndihmon ato të kalojnë mbrojtjen ajrore. Edhe pse ato udhëtojnë shumë më ngadalë se raketat balistike, duke i dhënë mbrojtjes ajrore më shumë kohë për t’i kapur ato, rruga e tyre e ulët e fluturimit i bën ato më të vështira për t’u zbuluar. Manovrimi i tyre u lejon atyre të ndryshojnë kursin, të fluturojnë rreth pengesave dhe të shmangin mbrojtjen nga raketat.

Ndërsa raketat balistike nga Irani mund të arrijnë Izraelin në pothuajse 12 minuta, raketat lundruese mund të zgjasin deri në dy orë, dhe dronët deri në nëntë orë.

Çfarë është sistemi i mbrojtjes ajrore i Izraelit?

Mbrojtja ajrore e Izraelit mbështetet shumë në atë që njihet si sistemi Iron Dome, i cili është i pajisur me radar që zbulon një raketë hyrëse, si dhe shpejtësinë dhe drejtimin e saj.

Sisteme të tjera kapin raketa me rreze të mesme dhe të gjatë veprimi. David’s Sling kap raketa me rreze veprimi midis 40 dhe 300 kilometrave.

Sistemi Arrow kap raketa me rreze veprimi deri në 2,400 kilometra. /tesheshi.com/