Shqipëria, ndër vendet që furnizojnë Izraelin me karburant
Një raport i ri nga organizata Oil Change International zbulon se Shqipëria është ndër 11 vendet që furnizojnë Izraelin me karburant, pavarësisht vendimit të fundit të Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë (ICJ) që pohon se veprimet e Izraelit në Gaza mund të përbëjnë gjenocid. Raporti, i titulluar “Behind the Barrel: New Insights into the Countries and Companies Behind Israel’s Fuel Supply,” thekson se dërgesat e naftës vazhdojnë të mbështesin operacionet ushtarake të Izraelit në rajonin e Gazës dhe shkatërrimin e shtëpive palestineze në Bregun Perëndimor.
Raporti thekson se Shqipëria, së bashku me vende si Italia, Greqia, dhe Rusia, ka kontribuar në furnizimin me karburant të rafinuar për Izraelin. Këto furnizime përfshijnë lëndë djegëse të përdorura për avionë ushtarakë dhe buldozerë, që përdoren në operacione që synojnë rajonin e Gazës. 79% e dërgesave të naftës së rafinuar u kryen pas vendimit të ICJ-së në janar 2024, i cili e shpallte të mundshëm faktin se Izraeli po kryen gjenocid në Gaza. Ky fakt shton rëndësinë e reagimit ndërkombëtar ndaj vazhdimit të këtyre furnizimeve.
Izraeli prodhon vetëm 1.1% të naftës së tij në vend, që do të thotë se ai mbështetet te vendet e tjera për të furnizuar avionët që përdor për të bombarduar Gazën dhe buldozerët që përdor për të shkatërruar shtëpitë palestineze në Bregun Perëndimor të pushtuar.
Implikimet ligjore dhe ndërkombëtare
Një nga aspektet më të rëndësishme të këtij raporti është se furnizuesit e karburantit mund të konsiderohen ligjërisht të përfshirë në krime lufte dhe gjenocid, duke qenë se i dinë efektet e dëmshme të këtij karburanti në operacionet ushtarake izraelite. Dr. Irene Pietropaoli nga Instituti Britanik i Drejtësisë Ndërkombëtare dhe Krahasuese theksoi se kompanitë dhe vendet që furnizojnë Izraelin me naftë duhet të respektojnë ligjin humanitar ndërkombëtar dhe mund të përballen me pasoja ligjore për ndihmën materiale që ofrojnë në këto akte.
Ndikimi global dhe thirrjet për veprim
Raporti i Oil Change International ngre pyetje të rëndësishme për politikën e jashtme dhe ndërgjegjen morale të vendeve furnizuese, përfshirë Shqipërinë. Në kohën kur shumë liderë botërorë dhe kandidatë presidencialë në SHBA përballen me presionin për t’i dhënë fund gjenocidit, vazhdimi i këtyre furnizimeve tregon një injorim të hapur ndaj ligjit ndërkombëtar dhe të drejtave të njeriut. Grupi i të Drejtave të Palestinezëve dhe aleatët e tyre kanë bërë thirrje për embargo të karburantit dhe armëve ndaj Izraelit, duke kërkuar që qeveritë dhe kompanitë të ndërpresin çdo dërgesë karburanti dhe armatimi deri në ndalimin e gjenocidit dhe regjimit të apartheidit kundër popullit palestinez.
Në fund, ky raport nënvizon rolin e rëndësishëm që luajnë vendet që furnizojnë me karburant, i cili mundëson operacionet ushtarake izraelite. Si pjesë e një komuniteti ndërkombëtar që kërkon paqe dhe drejtësi, është e rëndësishme që Shqipëria të rishikojë politikat e saj në lidhje me eksportin e karburantit për qëllime ushtarake dhe të marrë në konsideratë pasojat ligjore dhe morale të përfshirjes në akte që mund të përbëjnë krime lufte dhe gjenocid. /Tesheshi/
