Gjykata e Lartë zgjeron pushtetin e Trumpit

Gjykata Supreme e SHBA-së ka kufizuar fuqinë e gjykatave federale të nivelit të parë për të lëshuar urdhra ndalues kombëtarë që bllokojnë urdhrat ekzekutivë të presidentit në të gjithë vendin.

Çfarë vendosi Gjykata, vendimi:

Rrit autoritetin e presidentit, duke i dhënë atij më shumë hapësirë për të zbatuar politikat e veta pa pengesa të menjëhershme nga gjykatat më të ulëta.

Dobëson fuqinë e gjyqtarëve të nivelit të parë, të cilët shpesh kanë frenuar veprimet presidenciale në emër të të drejtave kushtetuese ose të grupeve të caktuara shoqërore.

Çështja: Shtetësia me të drejtën e lindjes

Ky vendim ndikon menjëherë në një nga temat më të debatueshme të axhendës së Trump: heqja e shtetësisë automatike për fëmijët e migrantëve pa dokumente të lindur në SHBA, një e drejtë që rrjedh nga Amendamenti i 14-të i Kushtetutës.

Urdhri ekzekutiv i Trump, i cili do të hyjë në fuqi brenda një muaji, ndalon praktikën tradicionale të dhënies së shtetësisë bazuar vetëm në lindjen në tokën amerikane.

Gjykata nuk e shpalli urdhrin kushtetues apo jo, por i dha kohë administratës për ta zbatuar atë përpara se gjykatat ta shqyrtojnë më thellë.

Reagime dhe përplasjet e pritshme

Gjykatësja Amy Coney Barrett, duke shkruar për shumicën, tha se gjykatat e ulëta ende mund të lëshojnë ndalime, por ato duhet të jenë më të kufizuara dhe të justifikuara konkretisht për secilin paditës.

Shtetet e udhëhequra nga demokratët pritet të sfidojnë zbatimin e urdhrit për shtetësinë, duke çuar në një betejë të gjatë ligjore që mund të përfundojë sërish në Gjykatën Supreme.

Prokurorja e Përgjithshme Pam Bondi konfirmoi se Gjykata e Lartë do të shqyrtojë kushtetutshmërinë e urdhrit në seancën e saj të tetorit.

Çfarë do të thotë kjo për pushtetin presidencial?

Vendimi ka implikime të gjera për çdo president të ardhshëm, jo vetëm për Trump:

Presidentët do të mund të zbatojnë urdhra ekzekutivë më shpejt dhe me më pak ndërhyrje gjyqësore, të paktën fillimisht.

Ky precedent mund të zhvendosë balancën e pushtetit nga gjyqësori tek ekzekutivi, duke ndryshuar mënyrën se si funksionon ndarja e pushteteve në SHBA.

Ndërhyrjet e gjykatave do të jenë ende të mundshme, por do të duan më shumë kohë dhe bazohen në dëshmi të drejtpërdrejta për secilin paditës, duke shtyrë pengesat gjyqësore në kohë.

Cilat janë rreziqet dhe pasojat?

Rreziku më i madh është krijimi i një presidenti “më të fuqishëm”, i cili mund të qeverisë me urdhra pa u ndalur menjëherë nga gjykatat.

Politikat e debatueshme si kufizimet ndaj imigracionit, ndryshimet në ndihmat sociale apo reformat mjedisore mund të zbatohen përkohësisht edhe nëse janë në konflikt me ligjin federal ose kushtetutën.

Demokratët, por edhe disa republikanë institucionalë, mund të shohin këtë si kërcënim për kontrollin dhe balancën demokratike.

Në përfundim:

Ky vendim është fitore e madhe politike dhe ligjore për Donald Trump, duke i dhënë atij liri më të madhe për të zbatuar axhendën e tij. Por gjithashtu vendos SHBA-të në një rrugë të re, ku pushteti presidencial zgjerohet ndjeshëm, dhe kontrolli i tij nga sistemi gjyqësor bëhet më i ngadaltë dhe më i kufizuar.

Nëse dëshiron, mund ta përkthej këtë analizë në format editorial, opinion gazete apo shkrim për media sociale. Më thuaj si ta përdorësh më tej.