Koalicioni qeverisës i Izraelit i mbijeton votimit për shpërndarjen e parlamentit

Koalicioni qeverisës i Izraelit i shpëtoi një votimi mosbesimi të enjten, pas një përpjekjeje të minutës së fundit për të bindur partitë ultra-ortodokse që të tërhiqnin mbështetjen për mocionin për shpërndarjen e parlamentit.

Tensionet kishin arritur kulmin për ditë me radhë, me partitë Shas dhe Judaismi i Bashkuar i Torës (UTJ) që kërcënonin të mbështesnin përpjekjen për rrëzimin e qeverisë dhe thirrjen e zgjedhjeve të parakohshme.

Kriza politike u shkaktua nga dështimi i qeverisë për të kaluar një ligj që do të përjashtonte zyrtarisht hebrenjtë ultra-ortodoksë nga shërbimi ushtarak — një kërkesë e hershme e partive Shas dhe UTJ.

Deputeti i Likudit, Yuli Edelstein, njëkohësisht kryetar i Komitetit për Punë të Jashtme dhe Mbrojtje në Knesset, tha se një kompromis me partitë fetare u arrit vonë të mërkurën.

“Jam i kënaqur të njoftoj se pas diskutimeve të gjata kemi arritur marrëveshje mbi parimet mbi të cilat do të bazohet ligji për rekrutimin,” deklaroi Edelstein.

“Kjo është një lajm historik dhe jemi në rrugë drejt një korrigjimi të vërtetë në shoqërinë izraelite dhe forcimit të sigurisë së Shtetit të Izraelit.”

Sipas marrëveshjes së përkohshme, mijëra ultra-ortodoksë pritet të rekrutohen në ushtri gjatë viteve të ardhshme.

Ata që nuk ndjekin mësimet në jeishivat (shkolla fetare hebraike) dhe refuzojnë rekrutimin, do të përballen me masa ndëshkuese si: heqje të patentave të makinës, anulim të subvencioneve për studime akademike dhe ndalim për të lënë vendin.

Megjithatë, dy përfaqësues nga krahu hasidik i UTJ-së votuan për shpërndarjen e parlamentit, duke treguar përçarje të brendshme.

Marrëveshja u kritikua ashpër nga liderët e opozitës.

“Sonte, qeveria izraelite edhe një herë zgjodhi shmangien në vend të sionizmit,” tha Avigdor Liberman, kreu i partisë Yisrael Beiteinu.

“Edhe një herë, ajo vë politikën mbi interesin kombëtar dhe atë të sigurisë, duke braktisur ata që shërbejnë e rekrutohen, për të favorizuar ata që shmangin shërbimin.”

Presioni nga ultra-ortodoksët

Mundësia që burrat ultra-ortodoksë të rekrutohen ka ushtruar presion të madh mbi udhëheqjen e partive fetare, sipas Pnina Pfeuffer, drejtoreshë e organizatës civile Ultra-Orthodox Public Organisation që vepron brenda komuniteteve Haredi.

“Aryeh Deri, lideri i Shas-it, nuk dëshiron të rrëzojë qeverinë, por dijetarët kryesorë të partisë janë më të hapur ndaj kësaj ideje,” tha Pfeuffer për Middle East Eye para votimit të së enjtes në mbrëmje.

Ajo iu referua tensioneve të brendshme në Shas – një parti që përfaqëson hebrenjtë mizrahikë, me origjinë nga Lindja e Mesme dhe Afrika e Veriut.

“Shas është nën presionin më të madh, sepse e di se komunitetet e saj janë më të rrezikuarat për t’u rekrutuar,” shtoi ajo, duke e lidhur çështjen me diskriminimin historik ndaj hebrenjve mizrahikë në Izrael.

Partia tjetër ultra-ortodokse, UTJ, që përfshin fraksione lituane dhe hasidike, sipas Pfeuffer, është e detyruar të rreshtohet me kërkesat e Shas-it.

Një faktor tjetër thelbësor, sipas saj, është përkeqësimi i situatës ekonomike në shoqërinë ultra-ortodokse, për shkak të frikës nga sanksionet financiare ndaj shmangësve të shërbimit ushtarak.

“Legjitimiteti i partive ultra-ortodokse varet nga aftësia e tyre për të mbrojtur botën e jeishivave. Asnjë parti nuk mund të përballojë të shihet si pro-rekrutimit,” tha Pfeuffer për MEE.

Mungesë ushtarësh

Që nga shpërthimi i luftës së Izraelit në Gaza, ka shpërthyer një debat i zjarrtë publik për mundësinë e rekrutimit të burrave ultra-ortodoksë, të cilët tradicionalisht janë përjashtuar nga shërbimi ushtarak.

Vitin e kaluar, Gjykata e Lartë e Izraelit vendosi që qeveria duhet të nisë rekrutimin e të rinjve ultra-ortodoksë, duke sfiduar marrëveshjet e vjetra.

Kjo ndodhi në një kohë kur ushtria përballet me mungesë të fuqisë punëtore, dhe zyrtarët ushtarakë pohojnë se u duhen edhe 10,000 ushtarë shtesë.

Këtë javë, drejtoria e burimeve njerëzore e ushtrisë njoftoi planet për të dërguar 54,000 urdhër-rekrutimi për burrat ultra-ortodoksë, në përputhje me udhëzimet e Prokurores së Përgjithshme Gali Baharav-Miara.

Megjithë shpërndarjen masive të urdhrave, ushtria deri tani ka rekrutuar vetëm një numër të vogël të pjesëtarëve Haredi, dhe vazhdon të hasë vështirësi në zbatimin e ndëshkimeve ndaj atyre që shmangin shërbimin.

“Kushdo që jeton në Izrael mund ta kishte parashikuar se çështja e rekrutimit do të shpërthente,” përfundoi Pfeuffer.