Një plan arab për rindërtimin dhe qeverisjen e Rripit të Gazës pas luftës është pritur me heshtje nga SHBA dhe me përçmim nga Izraeli, i cili ka përsëritur thirrjet për zhvendosjen e detyruar të palestinezëve.

Lidhja Arabe miratoi planin egjiptian të martën dhe paralajmëroi kundër përpjekjeve “mëkatare” për të zhvendosur palestinezët.

Sipas tekstit të rishikuar nga Middle East Eye, Jordania dhe Egjipti do të trajnojnë një forcë policore palestineze. Plani gjithashtu parashikon një vendosje të mundshme të forcave paqeruajtëse të OKB-së në Gazë dhe Bregun Perëndimor të okupuar.

Propozimi parashikon ndërtimin e 10 kishave dhe 200 xhamive. Gjithashtu, ai parasheh krijimin e hapësirave të gjelbra dhe parqeve në zonat ku Izraeli ka shkatërruar shtëpi për të krijuar një zonë të sigurisë ushtarake.

Rindërtimi është planifikuar të zgjasë pesë vjet dhe të kushtojë 53 miliardë dollarë, shumë më pak se 15 vitet e parashikuara nga administrata Trump. Udhëheqësit arabë u dakorduan të krijojnë një fond besimi që do të financojë rindërtimin.

Fotografitë e bashkangjitura në propozimin egjiptian me 91 faqe tregojnë njësi të përkohshme banimi me gjelbërim, ku palestinezët do të jetojnë gjatë procesit të ndërtimit. Plani kërkon rikthimin e Autoritetit Palestinez në Gazë.

Në përgjigje të planit, Ministria e Jashtme e Izraelit lëshoi një deklaratë të martën, duke akuzuar shtetet arabe se po i përdorin palestinezët “si gurë shahu kundër Izraelit” dhe se mbështeten në “perspektiva të vjetruara”.

Egjipti gjithashtu njoftoi të martën se personat që do të drejtojnë komitetin qeverisës për Gazën për gjashtë muajt e ardhshëm tashmë janë caktuar.

Hamas-i mbështet planin

Propozimi vjen në një moment kritik, me armëpushimin në Gaza që tashmë është de facto i rrëzuar. Administrata Trump ka deklaruar se do të mbështesë Izraelin nëse ai rifillon luftën në Gaza. Izraeli ka ndalur të gjitha dërgesat e ndihmave për Rripin e Gazës dhe ka bërë të ditur se planifikon të ndërpresë energjinë elektrike dhe ujin, duke rifilluar bllokadën e tij.

“Me idenë e presidentit Trump, ekziston një mundësi që banorët e Gazës të kenë një zgjedhje të lirë bazuar në vullnetin e tyre të lirë. Kjo duhet të inkurajohet! Në vend të kësaj, shtetet arabe e kanë refuzuar këtë mundësi, pa i dhënë një shans të drejtë, dhe vazhdojnë të ngrejnë akuza të pabaza kundër Izraelit,” tha Ministria e Jashtme e Izraelit në platformën X.

Të martën në mbrëmje, administrata Trump ende nuk kishte komentuar mbi propozimin.

Një zyrtar egjiptian i tha MEE se Kajroja e parashikonte që Izraeli do ta hidhte poshtë planin. Izraeli e ka përjashtuar rikthimin e Autoritetit Palestinez në Rripin e Gazës dhe është kapur pas thirrjes së presidentit Trump për zhvendosjen e detyruar të palestinezëve.

Zyrtari egjiptian tha se Egjipti e hartoi planin duke pasur parasysh idenë e Trump-it për të shfrytëzuar vijën bregdetare mesdhetare të Gazës. Imazhet e kompjuterizuara të Gazës pas luftës tregojnë ndërtesa të hijshme me gur gëlqeror, kopshte, universitete dhe spitale.

“Amerikanët duan ‘asnjë Hamas’, por ata nuk janë të angazhuar për spastrim etnik,” tha zyrtari, duke sugjeruar se shtetet arabe shpresojnë të krijojnë një përçarje mes Izraelit dhe Shteteve të Bashkuara.

Egjipti dhe Jordania besojnë se e kanë bindur Trump-in të heqë dorë nga ideja e një administrimi amerikan të Gazës dhe zhvendosjes me forcë, raportoi më parë MEE.

Megjithëse plani nuk jep detaje specifike për sigurinë në Rripin e Gazës, është e qartë se shtetet arabe do të përfshihen dhe se Autoriteti Palestinez do të marrë kontrollin eventualisht.

Është me rëndësi që Hamas-i, i cili më parë kishte refuzuar praninë e forcave të huaja në Gazë, të martën e mbështeti planin egjiptian.

Nëse plani do të ketë sukses, sipas një zyrtari egjiptian të cituar nga MEE, ai do të përfshijë paqeruajtës arabë të udhëhequr nga Egjipti, të cilët do të çmontojnë ose eliminojnë aftësitë e Hamas-it për të prodhuar dhe lëshuar raketa, megjithëse pranoi se mbledhja e armëve të vogla do të ishte më e vështirë.

Rikthimi i Mohammed Dahlan-it?

Hamas-i tashmë ka pranuar praninë e kontraktorëve të sigurisë private amerikane dhe egjiptiane në Korridorin Netzarim të Gazës gjatë fazës së parë të armëpushimit.

Plani i Egjiptit duket i ngjashëm me ato të propozuara publikisht nga Emiratet e Bashkuara Arabe në verën e vitit 2024.

EBA ka këmbëngulur për krijimin e një komiteti liderësh palestinezë për të qeverisur Gazën. Ata do të ishin besnikë ndaj ish-udhëheqësit të Fatah-ut dhe figurës së fuqishme palestineze, Mohammed Dahlan, i cili do të vendosej përfundimisht si pasardhës i Presidentit të Autoritetit Palestinez, Mahmoud Abbas, raportoi më parë MEE.

Dahlan udhëton në Kajro pothuajse çdo muaj dhe është i mirëpritur nga Presidenti egjiptian Abdel Fattah al-Sisi, tha një zyrtar egjiptian për MEE.

Në një shenjë që ndikimi i Emirateve të Bashkuara Arabe në Gazë mund të jetë në rritje, Abbas njoftoi të martën një amnisti të përgjithshme për anëtarët e përjashtuar të Fatah-ut, një lëvizje që mund të hapë rrugën për rikthimin e Dahlan-it dhe të tjerëve.

Abbas gjithashtu tha se ishte i gatshëm të mbajë zgjedhje presidenciale dhe legjislative, një kërkesë e kahershme e Emirateve. Analistët thonë se Abbas-i, i cili është i pakënaqur në popull, ka shumë gjasa të humbasë zgjedhjet.