Sa të shtëna në shkolla kanë ndodhur në SHBA në vitin 2025?

Të mërkurën, ndërsa nxënësit vazhdojnë të kthehen në shkolla këtë javë pas pushimeve verore, një burrë i armatosur me tre armë hapi zjarr me dhjetëra plumba gjatë një meshe në shkollën pranë Kishës Katolike të Shpalljes në Minneapolis, Minnesota, duke vrarë dy fëmijë dhe duke plagosur 17 të tjerë.

Sipas shefit të policisë së Minneapolis, Brian O’Hara, sulmi përfundoi kur i dyshuari, 23-vjeçari Robin Westman, “i dha fund jetës së tij” në pjesën e pasme të kishës. Autoritetet ende po hetojnë motivin.

Të shtënat në shkolla janë bërë një realitet i zymtë dhe ndodhin shumë shpesh në Shtetet e Bashkuara, megjithatë përpjekjet për të vendosur ligje më të rrepta për armëmbajtjen vazhdojnë të përballen me kundërshtime të forta nga grupet dhe politikanët konservatorë.

Numërimi i këtyre incidenteve nuk është gjithmonë i thjeshtë, dhe shifrat mund të ndryshojnë në varësi të mënyrës si përkufizohen të shtënat, nëse ka pasur të plagosur apo të vrarë dhe cilin bazë të dhënash përdorim. Al Jazeera e shpjegon këtë në detaje.

Të shtënat në shkolla: Pse ndryshojnë shifrat

Ashtu si të shtënat masive, edhe të shtënat në shkolla regjistrohen nga disa baza të dhënash që përdorin kritere të ndryshme. Disa aplikojnë përkufizime të gjera, ndërsa të tjerë përfshijnë vetëm incidentet më të rënda.

Përkufizimi më i gjerë – 146 incidente

Baza e të dhënave K-12 School Shooting Database ka përkufizimin më të gjerë.

Ajo regjistron çdo incident në pronën e shkollave K-12 ku është qëlluar me armë, është kërcënuar me armë ose një plumb ka goditur pronën e shkollës, pa marrë parasysh nëse ka pasur të plagosur apo të vrarë. Këtu përfshihen të shtënat nga bandat, incidentet e dhunës në familje, të shtënat në ndeshje sportive ose aktivitete pas-shkollore, vetëvrasjet, zënkat që përshkallëzohen me armë zjarri dhe shkarkimet aksidentale.

Sipas këtij përkufizimi, këtë vit kanë ndodhur 146 incidente dhune me armë në shkolla.

Përkufizimi i moderuar – 91 incidente

Një burim tjetër, Everytown for Gun Safety, përdor të dhënat nga baza K-12 për të hartuar dhe analizuar incidentet me armë në tokën e shkollave.

Everytown regjistron incidentet ku është vrarë ose plagosur dikush, si dhe ato ku arma është shkarkuar por askush nuk është qëlluar. Incidentet ku armët janë sjellë në shkolla, por nuk janë shkarkuar, nuk përfshihen.

Sipas këtij përkufizimi, këtë vit kanë ndodhur 91 incidente të shtënash në shkolla.

Përkufizimi më i rreptë – 8 incidente

Baza e tretë e të dhënave, Education Week, përdor përkufizimin më të rreptë.

Ajo numëron vetëm të shtënat që shkaktojnë viktima ose të plagosur në pronën e shkollës ose në autobusë gjatë orëve të mësimit ose aktiviteteve të shkollës.

Sipas këtij përkufizimi, këtë vit kanë ndodhur vetëm 8 të shtëna në shkolla me viktima.

SHBA me numrin më të lartë të të shtënave në shkolla

Pavarësisht nga përkufizimi i përdorur, SHBA ka bindshëm numrin më të lartë të të shtënave në shkolla në botë.

Edhe pse vende të tjera përjetojnë të shtëna në shkolla, këto ndodhin shumë rrallë. Një incident i tillë ndodhi këtë vit në Graz të Austrisë, më 10 qershor, kur një ish-nxënës hapi zjarr, duke vrarë 10 persona dhe plagosur 11 të tjerë. Ky ishte sulmi më i rëndë në histori në një shkollë në Austri.

Të shtënat me viktima në vitin 2025

Të shtënat e së mërkurës janë më vdekjeprurëset këtë vit dhe incidenti me numrin më të lartë të viktimave që nga sulmi në shkollën fillore Robb në Uvalde, Texas, në vitin 2022, ku një person vrau 19 nxënës dhe dy mësues dhe plagosi 17 të tjerë.

Sipas Education Week, që nga viti 2018 kanë ndodhur 229 të shtëna në shkolla me viktima ose të plagosur, përfshirë 24 në 2018 dhe 2019, 10 në 2020, 35 në 2021, 51 në 2022, 38 në 2023 dhe 39 në 2024. /Al Jazeera/