Në prag të mbledhjes së kryediplomatëve, shtetet e BE-së të ndara mbi sanksionet ndaj Izraelit për gjenocidin në Gaza

Ministrat e jashtëm të Bashkimit Evropian janë të ndarë mbi veprimet që duhet të ndërmarrin ndaj luftës gjenocidale të Izraelit në Gaza, pas thirrjes së kreut të ndihmës humanitare të bllokut për të “gjetur një zë të fortë që reflekton vlerat dhe parimet tona”, ndërsa rajoni i rrethuar përballet me vdekje, shkatërrim dhe urinë e shkaktuar nga njeriu.

Ministrat e 27 vendeve anëtare të BE-së janë mbledhur për të diskutuar mbi luftën në kryeqytetin danez, Kopenhagë, të shtunën.

Ata gjithashtu do të diskutojnë një propozim për pezullimin e financimit të BE-së për start-up-et izraelite si një veprim fillestar ndëshkues. Blloku deri tani nuk ka arritur shumicën e nevojshme për të marrë këtë hap – e lëre më për të shkuar më tej me masa më të forta ndaj Izraelit.

Ekzistojnë ndarje midis shteteve anëtare, si Spanja dhe Irlanda, që duan të ushtrojnë presion të madh ndaj Izraelit për të ndaluar sulmet e tij mbi palestinezët, dhe aleatëve të tij të fortë, si Gjermania dhe Hungaria, që duan të ndërmarrin pak ose aspak veprime.

Ministri i Jashtëm i Spanjës, Jose Manuel Albares, i tha Al Jazeera përpara takimit se BE-ja po bën “shumë pak, shumë vonë” dhe “nuk po bën asgjë… nuk ka arritur asgjë” kur bëhet fjalë për situatën në Gaza. Ai tha se dëshironte të rritë presionin ndaj Izraelit gjatë takimeve në Kopenhagë.

Ministri danez i Jashtëm, Lars Lokke Rasmussen, tha të shtunën: “Po jemi dëshmitarë të katastrofës më katastrofike humanitare. Izraeli duhet të ndryshojë kursin. Duhet të gjejmë një pikë të përbashkët. Nuk po zbuloj ndonjë sekret duke thënë se duhet të kthejmë fjalët në sanksione. Danimarka është e gatshme të pezullojë kapitullin e tregtisë në marrëveshjen e asociimit dhe të vendosë sanksione ndaj qeverisë së [Kryeministrit izraelit Benjamin] Netanyahu dhe disa ministrave të qeverisë së tij.”

Kryetarja e politikës së jashtme të BE-së, Kaja Kallas, i tha gazetarëve përpara takimit: “Nuk jam shumë optimiste, dhe sot sigurisht nuk do të marrim vendime.

“Kjo dërgon një sinjal se jemi të ndarë.”

Shumë qeveri të BE-së kanë kritikuar ashpër veprimet e Izraelit gjatë luftës, veçanërisht për vdekjet e civilëve dhe kufizimet në furnizimet e ndihmës humanitare.

Dhunimi u intensifikua pasi një monitor global i urisë, i cili punon me Kombet e Bashkuara dhe agjenci të mëdha ndihmëse, Integrated Food Security Phase Classification (IPC), tha javën e kaluar se kishte konstatuar urinë në Gaza – një konstatim që Izraeli e ka mohuar pavarësisht provave të bollshme.

Por shtetet anëtare të BE-së janë të ndara mbi një përgjigje të përbashkët, disa duke kërkuar masa ekonomike për të ushtruar presion mbi Izraelin dhe të tjerët duke theksuar dëshirën për të ruajtur dialogun.

Ndërkohë, Ministri i Jashtëm francez, Jean-Noel Barrot, tha se nuk duhet të ketë asnjë kufizim për aksesin në Asamblenë e Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara muajin e ardhshëm, pasi Shtetet e Bashkuara thanë se do t’u mohonin vizat anëtarëve të Autoritetit Palestinez.

“Një takim i Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së nuk duhet të jetë subjekt i ndonjë kufizimi të aksesit,” tha Barrot.

Organizata ekzekutive e BE-së propozoi muajin e kaluar kufizimin e aksesit izraelit në një program të financimit të kërkimeve të BE-së, por propozimi deri tani nuk ka gjetur mbështetje të mjaftueshme nga vendet anëtare për të kaluar.

Shtete si Franca, Holanda, Spanja dhe Irlanda kanë shfaqur mbështetje për propozimin, por të tjerët, si Gjermania dhe Italia, deri tani nuk e kanë përkrahur, sipas diplomatëve.

‘Ndryshim i humorit në rrugët e Evropës’

Al Jazeera, Hashem Ahelbarra, duke raportuar nga Kopenhaga, tha se shtetet e BE-së po përballen me sfidën e Gazës dhe mbi çështjen e vendosjes së sanksioneve ndaj Izraelit.

“Problemi është se ka një ndryshim të humorit në rrugët e Evropës,” tha ai, duke shtuar se presioni mbi politikanët evropianë është rritur.

“Më shumë dhe më shumë njerëz në të gjithë Evropën thonë se BE-ja dështoi të përmbushë premtimet që bëri për mbrojtjen e ligjit humanitar dhe të drejtave të njeriut.”

Hadja Lahbib, komisionerja evropiane për menaxhimin e krizave që mbikëqyr ndihmën humanitare të BE-së, tha se ka ardhur “koha që BE-ja të gjejë një zë kolektiv për Gazën”.

Duke folur për gazetarët në Bruksel këtë javë, ajo nuk specifikoi veprimet që mendonte se duhet të ndërmerren, por bëri të qartë se dëshironte më shumë presion mbi Izraelin.

“Ajo që po ndodh atje më shoqëron dhe duhet të shoqërojë të gjithë ne,” tha ajo për Gazën. “Sepse kjo është një tragjedi. Dhe do të gjykoheshim nga historia.”

Ukraina gjithashtu në axhendë

Ministrat e jashtëm të BE-së pritet gjithashtu të diskutojnë luftën në Ukrainë dhe të ardhmen e disa 210 miliardë eurove ($245.85 mld) në pasuri ruse të ngrira në BE nën sanksionet e vendosura ndaj Moskës.

Ukraina dhe disa shtete të BE-së, përfshirë Poloninë dhe vendet baltike, kanë kërkuar që BE-ja të konfiskojë pasuritë dhe t’i përdorë për të mbështetur Kievin.

Por shtetet e mëdha të BE-së, Franca dhe Gjermania – së bashku me Belgjikën, që mban shumicën e pasurive – kanë refuzuar këto thirrje. /Al Jazeera/