Hamasi refuzon kategorikisht përpjekjet për të shtuar kushtet e Netanyahut në propozimin e armëpushimit

Bisedimet e ashpra për një marrëveshje armëpushimi dhe lirimin e pengjeve izraelite të mbajtur në Gaza përfunduan pas një dite të dytë në kryeqytetin e Katarit, Doha.

Burime nga brenda lëvizjes palestineze Hamas i thanë Middle East Eye të premten se “përpjekjet kryesore të delegacionit izraelit ishin të shtonte kushtet e Netanyahut për të qenë pjesë e propozimit të Bidenit”.

Burimet shtuan se “Hamasi kundërshton kategorikisht kushtet e Netanyahut”.

Duke komentuar raportet e mediave mbi negociatat e fundit të Dohas, burimi tha: “Të gjitha burimet e mediave izraelite dhe ndërkombëtare që i portretizojnë bisedimet si pozitive, janë të pabaza dhe mashtruese. Ata [izraelitët] kërkojnë të fitojnë kohë duke shpresuar të frenojnë përshkallëzimin rajonal pas vrasjes së Haniyeh.”

Ndërkohë, ndërmjetësit ndërkombëtarë – SHBA, Egjipti dhe Katari – lëshuan një deklaratë të përbashkët duke thënë se bisedimet “ishin serioze dhe konstruktive dhe u zhvilluan në një atmosferë pozitive”.

“SHBA me mbështetjen e Egjiptit dhe Katarit, u paraqitën të dyja palëve një propozim që është në përputhje me parimet e përcaktuara nga Presidenti Biden më 31 maj 2024 dhe Rezolutën nr. 2735 të Këshillit të Sigurimit”, thanë ndërmjetësit në një deklaratë.

“Ky propozim bazohet në fushat e marrëveshjes gjatë javës së kaluar dhe kapërcen boshllëqet e mbetura në mënyrën që lejon një zbatim të shpejtë të marrëveshjes”, shtuan ata.

Hamasi, i cili nuk është i pranishëm në bisedime, por është në kontakt të ngushtë me ndërmjetësit Egjiptin dhe Katarin, ka pohuar se palët duhet të përqendrohen në zbatimin e marrëveshjes së armëpushimit aktualisht në tryezë.

Izraeli dhe Hamasi janë angazhuar në bisedime indirekte që nga janari për të negociuar një marrëveshje që do t’i jepte fund luftës në Gaza dhe do të lehtësonte shkëmbimin e të burgosurve midis dy palëve.

Ata kanë shënuar progres mbi detajet e një përshkrimi trefazor për marrëveshjen, të paraqitur nga ndërmjetësuesit e SHBA-së, Katarit dhe Egjiptit.

Skema u mbështet nga administrata Biden në maj dhe Këshilli i Sigurimit i OKB-së në qershor.

Kjo parasheh fundin e agresionit izraelit në Gaza, tërheqjen e trupave izraelite nga rripi dhe lirimin e të gjithë robërve izraelitë në këmbim të të burgosurve palestinezë.

Bisedimet, megjithatë, u pezulluan pasi Ismail Haniyeh, udhëheqësi politik dhe kryenegociatori i Hamasit, u vra gjatë vizitës në Teheran në fund të korrikut, në atë që grupi tha se ishte një sulm izraelit.

Për Hamasin, mbetet e paqartë se sa Netanyahu është i gatshëm të bëjë kompromis pas disa kërkesave shtesë që ai ka paraqitur javët e fundit.

Pikat kryesore të pengesave thuhet se përfshijnë këmbënguljen e tij që Izraeli të mos tërhiqet nga rajoni kufitar Gaza-Egjipt, i njohur si korridori i Filadelfias.

Sipas dokumenteve të publikuara nga The New York Times, qeveria e Netanyahut po këmbëngul gjithashtu që palestinezët që kthehen në shtëpitë e tyre në veri të kontrollohen për armë.

Një zyrtar i lartë amerikan u tha gazetarëve të premten se kushti që asnjë palestinez që mban armë nuk do të lejohet të udhëtojë nga Gaza jugore në veri “është një dispozitë thelbësore e marrëveshjes”.

“Ne besojmë, ashtu si ndërmjetësuesit e tjerë, se ky është një parim material i marrëveshjes dhe se nëse dikush mban armë nga jugu në veri, kjo do të ishte shkelje e marrëveshjes”, tha zyrtari, pa diskutuar nëse Uashingtoni ka rënë dakord për kontrollimin e palestinezëve.

Zyrtari tha gjithashtu se në lidhje me korridorin e Filadelfias, “çështja po ecën në rrugën e duhur dhe mendoj se është shumë në përputhje me tekstin e 27 majit”. Përcaktimi i Izraelit se do të ruante kontrollin fizik të korridorit u shtua pas propozimit të 27 majit, sipas New York Times.

Kritikët e qeverisë Netanyahu, dhe vetë Biden, kanë thënë se kryeministri po pengon negociatat dhe nuk është i interesuar për një armëpushim apo përfundimin e luftës, sepse kjo do t’i jepte fund karrierës politike të liderit thellësisht jopopullor, pasi ai përballet me përgjegjësinë për inkursionin e Hamasit më 7 tetor në Izraelin jugor si dhe me një gjykim të madh për korrupsion.

‘Situatë e paimagjinueshme’

Të enjten, Husam Badran, një zyrtar i lartë i Hamasit, tha se grupi kërkoi që “çdo negociatë duhet të bazohet në një plan të qartë për të zbatuar atë që ishte rënë dakord më parë”.

“Çdo marrëveshje duhet të arrijë një armëpushim gjithëpërfshirës, ​​një tërheqje të plotë nga Gaza, kthimin e të zhvendosurve dhe rindërtimin e enklavës, dhe një marrëveshjeje të shkëmbimit të të burgosurve”, shtoi ai në një deklaratë.

Bisedimet vijnë pasi sekretari i jashtëm i Britanisë, David Lammy, dhe homologu i tij francez vizituan Jerusalemin të premten në vizitën e parë të përbashkët MB-Francë në më shumë se një dekadë.

Lammy tha se “ka ardhur koha” për një marrëveshje armëpushimi që do të sjellë lirimin e pengjeve.

Nevoja për një marrëveshje armëpushimi në Gaza shtë urgjente pasi zyrtarët palestinezë shëndetësorë thanë të enjten se numri i të vdekurve nga sulmi i Izraelit në enklavë ishte rritur në mbi 40,000 njerëz, me 10,000 të tjerë që besohet se janë bllokuar nën rrënoja.

Shefi i të drejtave të OKB-së Volker Turk tha se mesatarisht 130 njerëz janë vrarë çdo ditë në Gaza që nga tetori, shumica prej tyre gra dhe fëmijë.

“Kjo situatë e paimagjinueshme është kryesisht për shkak të dështimeve të përsëritura të Forcave të Mbrojtjes izraelite për të respektuar rregullat e luftës”, tha ai.

Bisedimet vijnë gjithashtu pasi tensionet vazhdojnë të rriten në Bregun Perëndimor të pushtuar, ku një palestinez u qëllua për vdekje të enjten vonë pasi dhjetëra kolonë izraelitë u tërbuan nëpër fshatin Jit, duke sulmuar banorët vendas dhe duke djegur shtëpi e makina.

Një tjetër palestinez u plagos rëndë, sipas autoriteteve palestineze shëndetësore dhe dëshmitarëve okularë. /MEE/