Fundi i lojës: Cili është plani i Izraelit në Bregun Perëndimor të pushtuar?

Lufta në Gaza ka siguruar mbulim për dhunën dhe zgjerimin e vazhdueshëm izraelit në Bregun Perëndimor të pushtuar.

Të mërkurën, ministri i Financave i ekstremit të djathtë të Izraelit, Bezalel Smotrich, njoftoi plane të reja për të zgjeruar vendbanimet në territorin e pushtuar palestinez, duke injoruar ligjin ndërkombëtar dhe vendimin e fundit të Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë se prania e vazhdueshme e Izraelit atje është e paligjshme.

“Asnjë vendim anti-izraelit apo anti-sionist nuk do të ndalojë zhvillimin e vendbanimit”, tha Smotrich, i cili drejton Partinë Zioniste Fetare dhe është vetë një kolon.

“Ne do të vazhdojmë të luftojmë kundër idesë së rrezikshme të një shteti palestinez. Ky është misioni i jetës sime”, vazhdoi ai në të njëjtën ditë kur ushtria izraelite bastisi qytetet Hebron dhe Nablus në Bregun Perëndimor.

Përveç kësaj, Izraeli ka zgjeruar vendbanimet ilegale në Bregun Perëndimor të pushtuar, pavarësisht nga dënimet e përsëritura ndërkombëtare.

Analistët i thanë Al Jazeera-s se këto veprime janë pjesë e planit më të madh të Izraelit për të aneksuar dhe spastruar etnikisht një rajon që e ka pushtuar ushtarakisht që nga viti 1967.

Ngurtësimi i pushtimit

“Izraeli ka ndjekur për dekada një politikë maksimaliste të zgjerimit në Bregun Perëndimor, por koalicione të ndryshme qeverisëse i janë afruar të njëjtave objektiva me taktika të ndryshme,” i tha Al- Jazeera-s, Tariq Kenney-Shawa, një bashkëpunëtor i politikave në grupin e mendimit palestinez Al-Shabaka.

“Ajo që ne po shohim tani me koalicionin qeverisës të ekstremit të djathtë të Izraelit është më shumë një qasje përshpejtuese që synon të zyrtarizojë atë që për kaq shumë kohë ka qenë një realitet de fakto në terren.”

Ky proces është intensifikuar që nga 7 tetori, kur një sulm i udhëhequr nga Hamas në Izrael vrau rreth 1,139 njerëz, me rreth 250 njerëz të tjerë të zënë rob, thanë analistët.

Përgjigja e Izraelit ishte brutale, një bombardim i vazhdueshëm i Gazës që ka vrarë më shumë se 40,000 njerëz, ndërsa shumë të tjerë pritet të vdesin nga ndikimet e tjera të luftës, edhe nëse luftimet do të ndaleshin menjëherë.

Bisedimet për armëpushimin nuk e kanë frenuar dhunën, e cila ndjek një model të njohur nga izraelitët.

Në të njejtën kohë, Izraeli ka vrarë më shumë se 630 palestinezë në Bregun Perëndimor të pushtuar, vdekja më e fundit që ndodhi gjatë natës së të premtes, ndërsa kolonët e maskuar u tërbuan nëpër qytetet palestineze, duke sulmuar njerëzit dhe duke vënë flakën pronave.

Para luftës aktuale në Gaza, sulmet pothuajse ditore ushtarake ndaj palestinezëve nga kolonët në vitin 2023 e bënë atë vitin më vdekjeprurës për palestinezët në Bregun Perëndimor që nga viti 2005 – vit kur Zyra e OKB-së për Koordinimin e Çështjeve Humanitare (OCHA) filloi regjistrimin e viktimave.

“Ka pasur një përshkallëzim të vërtetë që nga tetori, sepse dhuna e kolonëve mbështetet dhe mbulohet gjithmonë nga ushtria dhe ka arritur kulmin”, tha Ori Goldberg, një analist politik izraelit.

“Kjo do të bëhet shumë më keq”

Veprimet e vazhdueshme izraelite në Bregun e pushtuar Perëndimor sinjalizojnë vazhdimin e spastrimit etnik apo edhe një aneksimi të plotë të mundshëm.

“Ne jemi kaq afër fundit”, tha Goldberg, duke përshkruar skenarë të mundshëm duke përfshirë “aneksimin e plotë” dhe “luftën e gjithanshme”.

Ndërsa analistët thonë se politikat e zgjerimit të Izraelit kanë ekzistuar edhe nën qeveritë me prirje më liberale, ata theksojnë se elementët e djathtë ekstremë të administratës aktuale të kryeministrit Benjamin Netanyahu po përfitojnë nga lufta në Gaza për të shtyrë axhendën e tyre.

“Izraeli ka shfrytëzuar luftën e vazhdueshme në Gaza për të zgjidhur problemet e vjetra koloniale në Bregun Perëndimor duke imponuar sovranitet, duke aneksuar Zonën C dhe duke legjitimuar vendbanimet, duke çuar përfundimisht në dëbimin dhe zhvendosjen e palestinezëve – një qëllim për koalicionin e kolonëve fetarë”, i tha Al Jazeera-s, Ihab Maharmeh, një studiues në Qendrën Arabe për Kërkime dhe Studime Politike në Doha.

Zona C është një ndarje e Bregut Perëndimor e përcaktuar nga Marrëveshjet e Oslos të vitit 1993 – të cilat shiheshin si një rrugë drejt një shteti palestinez. Zonat A dhe B janë të banuara vetëm nga palestinezë, ndërsa zona C është plotësisht nën kontrollin e sigurisë izraelite.

Efekti i sanksioneve

Zgjerimi i vendbanimeve të Izraelit në Bregun Perëndimor të pushtuar është kritikuar rregullisht nga komuniteti ndërkombëtar, përfshirë nga mbështetësi dhe aleati kryesor i vendit, Shtetet e Bashkuara.

“Ka qenë një politikë e gjatë e SHBA-së, nën administratat republikane dhe demokratike njësoj, që vendbanimet e reja janë kundërproduktive për arritjen e një paqeje të qëndrueshme”, i tha shtypit Sekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken në shkurt.

“Ato janë gjithashtu në kundërshtim me ligjin ndërkombëtar. Administrata jonë mban një kundërshtim të fortë ndaj zgjerimit të vendbanimeve. Dhe sipas gjykimit tonë, kjo vetëm dobëson – nuk e forcon – sigurinë e Izraelit.”

Por, në praktikë, SHBA bën pak për të penguar politikat e vendbanimeve të paligjshme të Izraelit – të cilat mbështeten nga shumica në të gjithë ndarjet politike të Izraelit.

Në fakt, SHBA e zhvendosi ambasadën e saj në Jerusalemin Perëndimor, pavarësisht nga pushtimi i vazhdueshëm i paligjshëm i pjesës lindore të qytetit nga Izraeli, në vitin 2018.

Vitin e ardhshëm, SHBA njohu aneksimin e paligjshëm të Izraelit të Lartësive të Golanit, të cilat janë territori i pushtuar sirian. Të dyja ndodhën gjatë administratës së ish-presidentit të SHBA-së, Donald Trump, por nuk u ndryshuan nën Presidentin Joe Biden.

Në korrik, SHBA sanksionoi tre kolonë individualë dhe pesë subjekte për dhunën e kryer në Bregun Perëndimor të pushtuar. Megjithatë, kjo ka qenë e pamjaftueshme për të penguar shtetin izraelit që të ndalojë mbështetjen e kolonëve. Palestinezët thonë se ushtria izraelite gjithmonë mbështet dhe mbron në mënyrë aktive veprimet e kolonëve.

Qeveria aktuale, e cila përfshin Bezalel Smotrich dhe kolegun e tij të krahut të djathtë, ministrin e Sigurisë Kombëtare, Itamar Ben-Gvir, ka kontribuar fuqishëm në këtë politikë. Dyshja kanë kërkuar më shumë vendbanime si një hap drejt aneksimit të plotë dhe janë shpërblyer nga Netanyahu me më shumë pushtet mbi Bregun Perëndimor të pushtuar.

“Sanksionet janë kundër kolonëve, por kjo qeveri drejtohet më shumë nga kolonët dhe kështu sanksionet mbeten në nivel individual dhe jo në nivel organizativ”, tha Goldberg.

Kolonët vazhdojnë të bëjnë gjithçka për të ngacmuar palestinezët dhe për t’i dëbuar ata në mënyrë aktive nga toka e tyre, duke përfshirë të gjitha llojet e spastrimeve etnike në shkallë të vogël që mbështeten nga ushtria.

Nëse SHBA dhe të tjerët në komunitetin ndërkombëtar nuk ndryshojnë qëndrim dhe të fillojnë ta mbajnë Izraelin përgjegjës për politikat dhe veprimet e tyre në Bregun Perëndimor të pushtuar, spastrimi etnik dhe aneksimi vetëm do të vazhdojnë.

“Sanksionet ndaj kolonëve individualë të paligjshëm nuk do të bëjnë asgjë për të penguar atë që është një proces më i gjerë sistematik”, tha Kenney-Shawa.

“Izraeli po vepron me guxim dhe mendjemadhësi në rritje, sepse komuniteti ndërkombëtar e ka bërë të qartë se nuk është i gatshëm të marrë masa aktuale për ta mbajtur Izraelin përgjegjës.” /Al Jazeera/