Fashizmi dhe pandëshkueshmëria pas marrëveshjes së re ekonomike Indi-Izrael, thonë ekspertët

Nga Azad Essa

Vendimi i Izraelit dhe Indisë për të finalizuar një marrëveshje për mbrojtjen e investimeve synon të forcojë politikat fashiste të të dyja vendeve dhe të sigurojë pandëshkueshmëri reciproke, kanë deklaruar ekspertët.

Më herët këtë javë, qeveria izraelite njoftoi se po finalizon një Marrëveshje për Mbrojtjen e Investimeve (IPA) me Indinë, që synon të kompensojë rrezikun e perceptuar të investimeve në vendet respektive për shkak të pasigurisë në rritje.

Disa ekspertë dhe aktivistë për të drejtat e njeriut i thanë Middle East Eye se kjo marrëveshje është një përpjekje për të qetësuar mungesën e besimit të investitorëve dhe njëkohësisht për të siguruar mbështetje materiale për luftën e Izraelit në Gaza.

“Nën petkun e një marrëdhënieje investimi – që pa dyshim do të sjellë pasoja vdekjeprurëse për të margjinalizuarit në të dy vendet – India dhe Izraeli do t’i japin njëri-tjetrit pandëshkueshmëri për veprimet e tyre të paligjshme dhe diskriminuese,” tha një organizator indo-amerikan me bazë në Boston për MEE.

“Kjo lëvizje garanton që të dyja vendet do të përfitojnë në mënyrë të jashtëzakonshme nga rritja e ideologjive të tyre fashiste. Kjo është e tmerrshme,” shtoi aktivisti, i cili kërkoi të mbetet anonim nga frika e ndëshkimit.

Gjatë njoftimit për marrëveshjen IPA, Ministri izraelit i Financave Bezalel Smotrich e quajti forcimin e lidhjeve ekonomike me Indinë si një nga “qëllimet” e tij, dhe shtoi se India është “mike e vërtetë e Izraelit”.

Abdulla Moaswes, shkrimtar dhe akademik palestinez me bazë në Mbretërinë e Bashkuar, tha se qeveria indiane përdor lidhjet ekonomike me Izraelin për të paraqitur “fitore diplomatike” për elektoratin e saj, në të cilin mbështetja për Izraelin është në rritje.

Sipas Moaswes, mbështetja për Izraelin nxitet nga adhurimi i partisë në pushtet BJP për sionizmin. Qeveria indiane llogarit me të drejtë se mbështetja e vazhdueshme për Izraelin i sjell më shumë përfitim elektoral sesa dënimi i luftës në Gaza, të cilën akademikët dhe organizatat ndërkombëtare e kanë quajtur gjenocid.

Nën qeverinë e Narendra Modi, India po shkon drejt një “Hindu Rashtra”, apo Shtet Hindu, ku hinduizmi dominohet mbi fetë e tjera. Myslimanët dhe të krishterët përballen me diskriminim dhe ndihen si qytetarë të dorës së dytë, ndërkohë që pjesë të mëdha të shoqërisë civile janë shtypur dhe zërat kundërshtues në media sulmohen vazhdimisht.

Meera Sanghamitra, koordinatore kombëtare e Aleancës Kombëtare të Lëvizjeve Popullore (NAPM), tha për MEE se lidhjet gjithnjë e më të thella me Izraelin janë veçanërisht “të turpshme”, veçanërisht pas abstenimit të Indisë në një rezolutë të Kombeve të Bashkuara për armëpushim në Gaza muajin e kaluar.

“Përveç votës turpëruese në OKB, thellimi i marrëdhënieve diplomatike dhe ekonomike me një shtet gjenocidal është moralisht i papranueshëm,” tha Sanghamitra.

“Ne i bëjmë thirrje qeverisë indiane të mos e nënshkruajë marrëveshjen e mbrojtjes së investimeve me Izraelin dhe të bashkohet me komunitetin ndërkombëtar në mbajtjen përgjegjëse të qeverisë së Netanyahut për të gjitha krimet e saj të luftës,” shtoi ajo.

Ekonomia izraelite në krizë

Marrëveshja IPA u shpall në një kohë kur ekonomia izraelite është tronditur nga përfshirja e shtetit në disa luftëra në Lindjen e Mesme. Qeveria izraelite rriti shpenzimet ushtarake me 21% këtë vit, edhe pse rritja ekonomike ishte vetëm 0.9%.

Mungesa e besimit të investitorëve u përkeqësua edhe më shumë pas ndërprerjes së përkohshme të operacioneve të gjigantit Maersk në Portin e Haifës, çka goditi rëndë sektorin logjistik dhe zinxhirin e furnizimit të Izraelit.

Kompania indiane Adani Ports and Special Economic Zone Ltd kontrollon shumicën e aksioneve në Portin e Haifës dhe është pjesë e Korridorit Ekonomik Indi-Mesdhe-Europë, i rëndësishëm për të dy vendet.

India ka pretenduar për dekada se është pro-palestineze, por në mënyrë sekrete ka mbajtur marrëdhënie ushtarake me Izraelin që nga vitet 1960. Marrëdhëniet janë normalizuar zyrtarisht në vitin 1992, dhe lidhjet ushtarake janë bërë baza e partneritetit.

Përveç tregtisë me diamante, marrëdhëniet ekonomike mes dy vendeve vlerësohen në rreth 4.7 miliardë dollarë në vit. Rreth një e treta e tregtisë është në shërbime biznesi.

India është gjithashtu importuesja më e madhe e armëve izraelite, duke e kthyer atë në një mbështetëse kyçe të kompleksit ushtarak-industrial të Izraelit. Në vitet e fundit, India ka kërkuar bashkëprodhimin e këtyre armëve brenda territorit të saj.

Moaswes tha se mbështetja e Indisë për Izraelin lidhet edhe me përpjekjet e saj për të forcuar kontrollin mbi Kashmirin dhe për të shtypur myslimanët indianë.

“Marrëveshja e mbrojtjes së investimeve është vazhdim i politikave të BJP dhe fushatës ‘Make in India’, për të forcuar varësinë reciproke mes dy shteteve,” tha ai.

Për gati dy vjet, aktivistët në Indi kanë kërkuar ndryshimin e marrëdhënieve me Izraelin, sidomos pasi u zbulua se Delhi kishte dërguar dronë luftarakë dhe sisteme armësh me inteligjencë artificiale për të ndihmuar luftën e Izraelit.

Sindikatat e punëtorëve gjithashtu kanë kërkuar të ndalet dërgimi i mijëra punëtorëve indianë në Izrael për të zëvendësuar palestinezët.

Por qeveria e Delhit ka refuzuar të tërhiqet, duke e cilësuar tregtinë e armëve me Izraelin si çështje të “interesit kombëtar”.

Ndërkohë, marrëdhëniet ekonomike kanë vazhduar të rriten. Në shkurt, ministri izraelit i ekonomisë, Nir Barkat, vizitoi Indinë me një delegacion të lartë biznesi përfshirë kompani të teknologjisë, mbrojtjes, ushqimit, bujqësisë, sigurisë dhe logjistikës.

Qeveria indiane deklaroi se të dyja vendet janë “aleatë natyralë ekonomikë” për shkak të përkushtimit të përbashkët ndaj inovacionit dhe sipërmarrjes.

Universitetet izraelite, përballë bojkotit në Perëndim, po krijojnë lidhje të reja me universitetet indiane në fushën e teknologjisë dhe inxhinierisë.

Ndërkohë, qeveria indiane po shtyp gjithashtu çdo formë proteste pro-palestineze.

Në qershor, protestuesit në Delhi u rrahën nga policia indiane gjatë një proteste kundër sulmit izraelit ndaj Freedom Flotilla, ku morën pjesë edhe aktivistë si Greta Thunberg.

“India, SHBA dhe Izraeli e paraqesin veten si në luftë me një armik të përbashkët musliman transnacional,” tha Moaswes.

Lidhjet në rritje të Indisë me Izraelin u theksuan edhe gjatë përplasjes me Pakistanin në maj, kur India përdori dronë izraelitë në luftë.

“Aleanca Indi-Izrael është hapi tjetër logjik në konsolidimin e shteteve etno-nacionaliste ushtarake në nivel global,” tha aktivisti indo-amerikan.

“Si partner i madh tregtar i armëve për Izraelin, India ka bërë të qartë se çdo politikë e jashtme që vjen nga Delhi pasqyron një interes të drejtpërdrejtë në kompleksin global ushtarako-industrial,” përfundoi ai. /MEE/