EEA: Mbi 180 mijë vdekje të parakohshme të lidhura me ndotjen e ajrit në BE në vitin 2023
Agjencia Evropiane e Mjedisit (EEA) ka bërë të ditur se më shumë se 180 mijë vdekje të parakohshme në Bashkimin Evropian (BE) në vitin 2023 i atribuohen ekspozimit afatgjatë ndaj grimcave të imëta (PM2.5) mbi udhëzimet e Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), transmeton Anadolu.
Vlerësimi i titulluar “Dëmi për shëndetin e njeriut nga ndotja e ajrit në Evropë: Statusi i barrës së sëmundjes, 2025” konfirmon një trend të vazhdueshëm në rënie gjatë 19 viteve të fundit.
Sipas agjencisë, vdekjet e lidhura me PM2.5 kanë rënë me 57 për qind që nga viti 2005, që do të thotë se BE-ja tashmë e ka tejkaluar objektivin e Planit të Veprimit për Zero Ndotje për një reduktim prej 55 për qind deri në vitin 2030, shtatë vjet para afatit.
Raporti vlerëson se nëse nivelet e ndotjes së ajrit do të kishin përmbushur vlerat e udhëzimeve të OBSH-së në vitin 2023, afër 182 mijë vdekje nga PM2.5.
Pavarësisht programit, EEA paralajmëron se 95 për qind e njerëzve që jetojnë në qytetet evropiane mbeten të ekspozuara ndaj niveleve të ndotjes shumë më të larta se rekomandimet e OBSH-së, me Evropën Lindore dhe Evropën Juglindore që mbajnë barrën më të rëndë shëndetësore.
Përveç vdekshmërisë së parakohshme, ndotja e ajrit kontribuon dhe përkeqëson sëmundjet kronike, duke përfshirë astmën, sëmundjen ishemike të zemrës, goditjen në tru dhe kancerin e mushkërive.
Raporti thekson se provat e reja gjithashtu lidhin ndotjen e ajrit me demencën, një barrë sëmundjesh që tani mund të tejkalojnë disa gjendje të tjera të lidhura me ndotjen.
Gjetjet u publikuan për të përkuar me Forumin e Ajrit të Pastër të BE-së që mbahet në Bon të Gjermanisë më 1 dhe 2 dhjetor.
Direktiva e rishikuar e BE-së për Cilësinë e Ajrit të Ambientit, e cila hyri në fuqi në vitin 2024, i sjell standardet e BE-së më afër udhëzimeve të OBSH-së dhe pritet të nxisë përmirësime të mëtejshme në vitet e ardhshme.
Analiza e EEA-së mbulon 41 vende evropiane, duke përfshirë 27 vende anëtare të BE-së dhe anëtarët e tjerë të EEA-së.
Agjencia ka ndjekur vdekjet që lidhen me ndotjen e ajrit që nga viti 2014, duke përdorur udhëzimet më të rrepta të OBSH-së për vitin 2021. Ashtu si në raportet e mëparshme, shifrat e vdekshmërisë për ndotës të ndryshëm nuk kombinohen për të shmangur numërimin e dyfishtë.
