Lufta tregtare me Kinën rrezikon kujdesin shëndetësor në SHBA

Ndërsa Shtetet e Bashkuara dhe Kina përballen në një luftë tregtare të nxitur nga tarifat e larta të vendosura nga ish-presidenti Donald Trump dhe kundërmasat e Presidentit Xi Jinping, një nga sektorët që mund të ndikohet më thellësisht – dhe që rrjedhimisht mund të ketë një ndikim të madh në shëndetin e amerikanëve – është ai farmaceutik.

SHBA importon rreth 75% të ilaçeve esenciale dhe administrata Trump ka nisur një hetim mbi importet e ilaçeve dhe përbërësve aktivë të tyre (API), duke theksuar se mungesa e tyre në SHBA përbën kërcënim për sigurinë kombëtare. Tarifat e propozuara për këtë sektor mund të variojnë nga 7.5% deri në 100%, përveç 145% të vendosura aktualisht ndaj Kinës.

Deri tani, ilaçet kanë qenë të përjashtuara nga tarifat reciproke të Trump-it, por nuk është e qartë sa do të zgjasë ky përjashtim, duke pasur parasysh që po merren në konsideratë tarifa sektoriale.

Si ndikohen pacientët?

Çmimet e barnave zakonisht nuk ndjekin lëvizjet e menjëhershme të tregut si mallrat e tjera, për shkak të një zinxhiri të ndërlikuar furnizimi dhe stokut të ruajtur nga shumicëtarët, kompanitë farmaceutike dhe vetë qeveria. Por në afat të gjatë, ndikimi është i pashmangshëm.

Bruce Y. Lee, profesor në Shkollën e Shëndetit Publik në CUNY, shprehet:

“Kërkesa për shumë ilaçe nuk është elastike. Nuk janë mallra luksi. Rritja e kostos ndikon drejtpërdrejt pacientët.”

Varësia nga Kina dhe India

India siguron rreth 50% të ilaçeve gjenerike të përdorura në SHBA, por varet nga Kina për 80% të përbërësve aktivë farmaceutikë. Në antibiotikët gjenerikë, kjo varësi shkon në 90%.

Tarifat mbi këto ilaçe do të godasin më shumë komunitetet me të ardhura të ulëta, pasi ilaçet gjenerike janë 80-85% më të lira se ato të markës.

Michael Abrams, konsulent i shëndetit global, paralajmëron:

“Kompanitë e ilaçeve gjenerike operojnë me marzhe shumë të vogla. Ata nuk kanë hapësirë për të përballuar këto tarifa.”

Një analizë nga ING sugjeron që një tarifë prej 25% mund ta detyrojë një pacient me kancer të paguajë 2,000 dollarë më shumë për një trajtim 24-javor.

Efektet në tregun amerikan

SHBA tashmë përballet me mbi 104 mungesa aktive të ilaçeve, përfshirë antibiotikë të zakonshëm si amoxicillin. Tarifat mund të shtyjnë prodhuesit të tërhiqen nga tregu amerikan, duke e përkeqësuar situatën.

Tom Kraus nga Shoqata Amerikane e Farmacistëve të Sistemit Shëndetësor (ASHP), thekson:

“Tarifat mund të çojnë në mungesa të barnave, sepse prodhuesit me fitime të pakta do të dalin nga tregu.”

Sipas një raporti të Association of Accessible Medicines, 90% e recetave në SHBA janë për ilaçe gjenerike ose biosimilare.

Ndikimi në çmimet e sigurimeve dhe ndarjen sociale

Rritja e çmimeve do të kalojë në formë sigurimesh më të shtrenjta për të gjithë. SHBA tashmë ka një krizë përballueshmërie:

• 1 në 3 amerikanë nuk i marrin ilaçet që u janë përshkruar për shkak të kostos.
• 11% nuk përballojnë shpenzimet shëndetësore.
• 18% e të rriturve hispanikë përballen me barrë më të lartë ekonomike.

Çështjet e prodhimit dhe logjistikës

Edhe pse kompani si Roche dhe Novartis kanë premtuar investime miliardëshe për të ndërtuar kapacitete prodhimi në SHBA, ndërtimi i impianteve të reja kërkon vite.

ASHP paralajmëron:

“Ndërkohë që kapacitetet e reja janë në ndërtim, tarifat rrisin çmimet për ilaçet e markës dhe shkaktojnë mungesa për ato gjenerike.”

Çfarë po bën qeveria?

Gjatë pandemisë, u bë e qartë se SHBA nuk kishte rezerva të mjaftueshme për një ndalesë të përkohshme tregtare. Si republikanët ashtu edhe demokratët kanë bërë thirrje për ulje të varësisë nga Kina.

Por ekspertët paralajmërojnë se mënyra e shpejtë e veprimit nga Trump nuk u jep kohë kompanive të përshtaten, duke rrezikuar pacientët.

Në përfundim, tarifat mbi barnat nuk janë thjesht çështje tregtare. Ato përkthehen drejtpërdrejt në jetë njerëzish dhe mund të thellojnë pabarazitë ekzistuese në sistemin shëndetësor amerikan. /Al Jazeera/