Hamas do të lirojë pengjet të shtunën pasi detyroi Izraelin të rrisë ndihmat humanitare

Dhjetëra karavana dhe buldozerë kanë hyrë në anën egjiptiane të pikës kufitare të Rafahut, duke pritur të hyjnë në Gaza, pasi Hamas ka deklaruar se do të respektojë marrëveshjen e armëpushimit dhe do të lirojë pengjet izraelite siç është planifikuar.

Autoritetet izraelite pritet të lejojnë këto mjete të kalojnë përmes korridorit të Filadelfias, që ndodhet përgjatë kufirit të Egjiptit me Gazën, dhe më pas të hyjnë në enklavën palestineze përmes pikës kufitare Karem Abu Salem, e kontrolluar nga Izraeli.

Hyrja e ndihmave, veçanërisht e strehimit të përkohshëm për palestinezët e zhvendosur, është penguar nga Izraeli në kundërshtim me marrëveshjen e armëpushimit të muajit të kaluar.

Kjo e detyroi Hamasin të deklarojë se do të vononte lirimin e pengjeve derisa të rriste dërgesat e ndihmave dhe të adresonte shkeljet e tjera.

Megjithëse autokolonat në Rafah kanë rritur optimizmin se marrëveshja e armëpushimit do të mbahet, pas kërcënimeve të Donald Trump dhe Benjamin Netanyahut për të rinisur luftimet, një zëdhënës i kryeministrit izraelit tha se ende ka mosmarrëveshje mes Izraelit dhe Hamasit dhe se ndihmat nuk kanë filluar ende të hyjnë në Gaza.

Për një muaj të tërë, Izraeli ka bllokuar hyrjen e strehave të përkohshme dhe buldozerëve, të cilët janë pjesë e “protokollit humanitar” në marrëveshjen e armëpushimit.

Kjo ka penguar seriozisht përpjekjet për të pastruar rrënojat, për të kërkuar të zhdukurit dhe për të rikuperuar trupat e mijëra viktimave ende të bllokuara nën gërmadha.

Më herët këtë javë, Ministria palestineze e Shëndetësisë tha se të paktën 641 trupa janë nxjerrë që nga fillimi i armëpushimit më 19 janar, por besohet se mijëra të tjerë mbeten ende nën rrënoja.

Qindra mijëra palestinezë të zhvendosur e kanë pasur të pamundur të kthehen në shtëpitë e tyre në veri të Gazës gjatë tre javëve të fundit, jo vetëm sepse shtëpitë e tyre janë shkatërruar, por edhe për shkak të shkatërrimit të plotë të infrastrukturës, përfshirë sistemet e kanalizimeve, pushtet e ujit dhe rrjetet elektrike.

Bashkia e Gazës, e mbingarkuar me mijëra kërkesa për të pastruar rrugët nga rrënojat dhe për të riparuar infrastrukturën jetike, nuk ka mundur të përgjigjet për shkak të mungesës së mjeteve dhe pajisjeve të nevojshme.

E mërkura shënoi numrin më të lartë të kamionëve të ndihmave që hynë në Gaza, me Izraelin që për herë të parë përmbushi kuotën ditore të kërkuar nga marrëveshja e armëpushimit.

Në total, 801 kamionë hynë në Gaza, nga të cilët 231 shkuan në pjesën veriore të enklavës, e cila ka pasur qasje shumë të kufizuar në ndihma humanitare, përfshirë ushqimin dhe ujin, për shkak të kufizimeve izraelite.

Mungesa e ndihmave në veri dhe dështimi i Izraelit për të përmbushur udhëzimet e vendosura nga SHBA për shpërndarjen e ndihmave është kritikuar më parë nga organizatat ndërkombëtare të ndihmave në një raport prej 19 faqesh.

Faza e dytë e marrëveshjes së armëpushimit

Pas 15 muajsh dhune brutale, në të cilën 48,200 palestinezë janë vrarë, miliona janë zhvendosur dhe Gaza është kthyer në rrënoja, plani për ndalimin e luftimeve dhe shkëmbimin e të burgosurve palestinezë për pengjet izraelite dukej se do të sillte qetësi – dhe madje një fund të luftës.

Por me inaugurimin e Trump si president i SHBA dhe planin e tij të deklaruar për të “spastruar” dy milionë palestinezë nga Gaza dhe “për ta zotëruar atë”, së bashku me akuzat e Hamasit se Izraeli nuk ka përmbushur kushtet e marrëveshjes, armëpushimi tani është në rrezik.

Hamas ka deklaruar se, përveç sulmeve izraelite në Gaza që nga fillimi i armëpushimit, Izraeli gjithashtu ka vonuar kthimin e palestinezëve të zhvendosur në veri të Gazës dhe ka penguar shtimin e ndihmave, një angazhim kyç i marrëveshjes së armëpushimit.

Ndërkohë në Izrael, familjet e pengjeve ende të mbajtura në Gaza kanë frikë nga prishja e marrëveshjes dhe kanë akuzuar Netanyahun se po e saboton qëllimisht atë.

Izraeli ka shkelur në mënyrë të përsëritur marrëveshjen e armëpushimit, ka penguar ndihmat dhe ka treguar pak përkushtim për negociatat që do të përfundonin luftën dhe do të lironin të gjithë pengjet.

Të martën, Ministria palestineze e Shëndetësisë tha se 92 persona janë vrarë dhe 822 janë plagosur nga ushtria izraelite që nga fillimi i armëpushimit.

Pasi Hamas i kërkoi Izraelit të respektonte kushtet e marrëveshjes nëse donte që grupi tjetër i pengjeve të lirohej të shtunën si zakonisht, Netanyahu dhe Trump kërcënuan se “do të shpërthejë ferri” nëse të gjithë pengjet e mbijetuar nuk lirohen menjëherë.

Grupi palestinez ka deklaruar se është i përkushtuar ndaj marrëveshjes dhe nuk dëshiron ta shohë atë të dështojë.

Ndërmjetësit po përpiqen të sigurojnë që Izraeli të respektojë protokollin humanitar dhe të rifillojë shkëmbimin e pengjeve izraelite në Gaza me të burgosurit palestinezë të mbajtur nga Izraeli të shtunën, tha zëdhënësi i Hamasit, Abdul Latif al-Qanou.

Qanou shtoi se Hamas “është i gatshëm ta zbatojë [armëpushimin] dhe ta detyrojë okupatorin ta zbatojë plotësisht atë”.

Burime palestineze i thanë gazetës izraelite Haaretz se të dy palët tashmë kanë arritur një marrëveshje për fazën e dytë të armëpushimit, sipas së cilës tre pengje do të lirohen të shtunën, ndërsa Izraeli do të rrisë ndihmat për Gazën.

Ndihmat do të përfshijnë kryesisht çadra, gaz dhe pajisje mjekësore, raportoi Haaretz, duke shtuar se hyrja e strehave të lëvizshme do të varet nga procesi i tyre i prodhimit në Egjiptin fqinj.

Ndërkohë, Al Jazeera ka raportuar se bisedimet për zbatimin e marrëveshjes së armëpushimit mes Izraelit dhe Hamasit kanë pasur sukses.