31 vjet nga shembja e Urës së Mostarit, “dita e errët” në Luftën e Bosnjës

Ura e Mostarit, e cila u shkatërrua nga sulmi i njësive të artilerisë kroate më 9 nëntor 1993 gjatë luftës në Bosnjë dhe Hercegovinë dhe e cila u rindërtua në formën e saj origjinale pas luftës, është një nga trashëgimitë më të rëndësishme historike dhe kulturore të Ballkanit, raporton Anadolu.

Ura historike, e cila 31 vjet më parë, më 9 nëntor, u zhyt nën ujërat e Lumit Neretva si pasojë e zjarrit intensiv të nisur nga njësitë e artilerisë kroate më 8 nëntor 1993, vazhdon të bashkojë kulturat dhe qytetërimet.

E përshkruar si “gjerdani osman” i Lumit Neretva dhe si “unike” nga Evliya Çelebi, ura për pesë shekuj mban gjallë strukturën multietnike të qytetit duke bashkuar të dy anët e tij, si dhe boshnjakët dhe kroatët.

Data kur u shemb ura pas sulmeve të kroatëve gjatë Luftës së Bosnjës mbahet mend si një “ditë e errët” nga ata që jetojnë në qytet.

Këtë strukturë, që i ka dhënë emrin qytetit të Mostarit dhe e cila ndodhet në rajonin e Hercegovinës me gjelbërimin dhe natyrën e saj, banorët e shohin si një “pjesë” të vetes së tyre.

– Ndër vendet më të vizituara në Bosnjë dhe Hercegovinë

Ura e Mostarit, një nga shembujt më të bukur të arkitekturës turko-islame, ashtu siç ka bashkuar për gati pesë shekuj dy anët e qytetit, siguron gjithashtu edhe lidhjen midis boshnjakëve dhe kroatëve që jetojnë në qytet.

E ndërtuar në vitin 1566 nga Mimar Hayreddin, student i Mimar Sinanit, i cili konsiderohet si emri më i rëndësishëm në historinë e arkitekturës osmane, ura është ndër vendet më të vizituara në Bosnjë dhe Hercegovinë.

Ura historike njihet për arkitekturën e saj si dhe për traditat e përjetuara në të. Ajo përdoret gjithashtu, veçanërisht nga ata që jetojnë në qytet, si platformë kërcimi nga të rinjtë e guximshëm të Mostarit, pavarësisht nga përkatësia e tyre fetare apo etnike.

E vendosur në pjesën më të thellë dhe më të ngushtë të Lumit Neretva, Ura e Mostarit, e ndërtuar me gurë të prerë me një hark të vetëm dhe me majë, ka një distancë prej 21 metrash ndërmjet pikës më të lartë dhe ujit.

Shembja e Urës së Mostarit, e cila sot është një simbol i paqes dhe tolerancës dhe luan një rol të rëndësishëm në rivendosjen e marrëdhënieve të ngushta midis njerëzve të feve dhe prejardhjeve të ndryshme etnike në qytet, përkujtohet me ceremoni çdo vit më 9 nëntor.

– E rindërtuar në vitin 2004, ura në vitin 2005 u përfshi në Listën e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s

Ura e Mostarit, e cila nuk arriti t’i rezistonte zjarrit intensiv të artilerisë të nisur nga njësitë e artilerisë së Këshillit Kroat të Mbrojtjes (HVO) më 8 nëntor 1993, u shemb një ditë më vonë në orën 10:16. Në një video është regjistruar edhe momenti i shembjes së urës.

Shembja e urës, e cila lidhi kultura dhe qytetërime të ndryshme për shekuj, u bë një nga ngjarjet që tërhoqi reagimin më të madh të opinionit publik botëror gjatë luftës në Bosnjë.

Pasi u rindërtua në formën e saj origjinale me mbështetjen e disa vendeve dhe organizatave ndërkombëtare, përfshirë Türkiyen, Ura e Mostarit u hap me një ceremoni madhështore në vitin 2004.

Ura e Mostarit, me qytetin e vjetër të Mostarit që shtrihet në të dy anët, u shtua në Listën e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s në vitin 2005.